Tác động và nguyên nhân Hàn Quốc triển khai thành phố thông minh

Bối cảnh Hàn Quốc

Từ cuối những năm 1980, Chính phủ Hàn Quốc đã tích cực đổi mới Chính phủ như là một phương tiện để cải thiện cơ quan hành chính hiệu quả. Chính phủ điện tử đã được sử dụng như là một chiến lược có nghĩa là chìa khóa để đạt được sự đổi mới của Chính phủ. Mục đích để tạo thuận lợi cho việc thực hiện các yêu cầu Chính phủ điện tử hiệu quả, nâng cao năng suất, tính minh bạch và dân chủ trong quản lý hành chính và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân/công dân bằng cách cung cấp các nguyên tắc cơ bản, thủ tục, phương pháp xúc tiến và các vấn đề khác liên quan đến thủ tục hành chính để xử lý điện tử. Đến nay, Hàn Quốc đã thu được nhiều thành công, góp phần quan trọng cho sự phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao vị thế quốc gia trên trường quốc tế.

Bài viết này sẽ tập trung làm rõ vấn đề phát triển thành phố thông minh của Hàn Quốc đồng thời đưa ra bài học kinh nghiệm mà Hàn Quốc đã thành công trong việc triển khai thành phố thông minh.

Thay đổi và tác động

Kế hoạch tổng thể trong Chính phủ điện tử Hàn Quốc được xây dựng để phản ứng lại các thay đổi ở trong nước khu vực và quốc tế. Đó là tập trung về các giải pháp cho việc giải quyết các vấn đề liên quan đến những thay đổi trong xã hội, cơ quan hành chính và công nghệ môi trường. Trong điều khoản những thay đổi của Hàn Quốc cũng gặp phải điển hình cấu trúc các vấn đề xã hội của thế kỷ 21. Bao gồm những tiêu cực trong hệ thống cũ không chịu thay đổi, thiếu cơ chế thương lượng một cách hiệu quả để giải quyết xung đột giữa các nhóm kinh tế - xã hội do thiếu khả năng thích ứng chẳng hạn như: thay đổi môi trường toàn cầu hoá và tiến tới công nghệ. Ngoài ra, có một thế mạnh cần phải nhanh chóng điều chỉnh từ các kết quả trong một môi trường toàn cầu. Bên cạnh đó, những rào cản thương mại quốc tế do Hiệp định thương mại tự do - FTA (đây là một Hiệp ước thương mại giữa hai hoặc nhiều quốc gia, các nước sẽ tiến hành theo lộ trình việc cắt giảm và xóa bỏ hàng rào thuế quan cũng như phi thuế quan nhằm tiến tới việc thành lập một khu vực mậu dịch tự do) cho sự phát triển bền vững. Với những thay đổi trong các cơ quan hành chính, đã làm rộng ra của các quan hệ đối tác giữa các thành viên trong xã hội, các bộ và giữa trung tâm của Chính phủ và chính quyền địa phương, để giúp ích giải quyết các vấn đề phức tạp phát sinh trong xã hội hiện đại, thị trường nổi bật lên như là một vấn đề chủ chốt.

Chính phủ mong muốn cho người dân tham gia và tự do ngôn luận trong các chính sách để có sự tăng trưởng, quyết định làm cho việc triển khai thực hiện các quy trình và kết quả từ đa dạng hóa các kênh truyền thông như: điện thoại di động hỗ trợ Internet và các công nghệ truyền thông. Ngoài ra, có một nhu cầu mở rộng các cam kết quốc gia để cân bằng phát triển thông qua các chính sách chẳng hạn như phân cấp chức năng của Chính phủ, xây dựng chức năng các cơ quan hành chính thành phố (phân cấp hành chính từ tỉnh/thành đến thôn/xã/phường ở Hàn Quốc). Việc mở rộng vai trò của Chính phủ về an toàn xã hội đây được coi là chức năng cốt lõi của Chính phủ và các kết quả từ thiên tai, tội phạm công nghệ cao cũng như các mối đe dọa khủng bố ngày càng nhiều.

Các nguyên nhân để Hàn Quốc xây dựng thành phố thông minh

Năm 2008, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu đã gây ra một sự suy thoái toàn cầu trong năm. Do đó, tiền được bơm ra nhiều để khôi phục nền kinh tế có thể quay trở lại, giải pháp đưa ra các khoản đầu tư nhằm giải quyết vấn đề, một số quốc gia các Chính phủ trong đó có Hàn Quốc đã chọn sử dụng phương án này như là một cơ hội cam kết hàng tỷ đô la trong gói kích cầu để đầu tư năng lượng sạch, giúp phát triển bền vững. Năm 2009, Chính phủ Hàn Quốc đã khởi động “Thoả thuận xanh mới, Green New Deal” trong đó, xác định những dự án trọng điểm tập trung đầu tư vào năng lượng tái tạo, các công trình xây dựng sử dụng năng lượng hiệu quả, các phương tiện đường bộ và đường sắt ít (thải) các-bon, nước và quản lý chất thải. Trong thoả thuận mới này, Chính phủ Hàn Quốc đã ban hành một kế hoạch cho giai đoạn từ 2009 đến 2012. Những câu hỏi mà nhiều quốc gia đang bắt đầu tự hỏi chúng đang phát triển như thế nào? Làm thế nào cho nền kinh tế ngày càng phát triển bền vững ... trong khả năng cách tiếp cận này sẽ giúp các quốc gia đạt được lợi thế cạnh tranh lâu dài trong môi trường kinh tế toàn cầu, thách thức.

Các dự án thành phố thông minh ở Hàn Quốc

Kế hoạch phát triển đô thị ở Hàn Quốc trong thế kỷ 20 được thúc đẩy bởi một xu thế toàn cầu hướng tới việc phát triển dân số đô thị với kinh phí của nông thôn cộng đồng và được quản lý bởi nhà nước và các cá nhân lớn được gọi là Các tập đoàn lớn của Hàn Quốc (Chaebols). Chính sách này đã dẫn đến nhiều vấn đề trong các thành phố lớn như ùn tắc, suy thoái môi trường và xây dựng kém các tiêu chuẩn được làm trầm trọng thêm bởi sự công nghiệp hóa nhanh chóng kết hợp với phát triển đô thị không kiểm soát. Năm 2006, Hàn Quốc đã thực hiện Kế hoạch tổng thể U-Hàn Quốc đây được coi là một chiến lược phát triển ở mọi nơi, giúp giải quyết nhiều vấn đề gây ra bởi mật độ đô thị cao đặc trưng ở Hàn Quốc. Chính phủ các cấp đã đưa vào ra những ý tưởng này, Các trung tâm và các chính quyền khu vực xem U-City (hoặc các thành phố thông minh) như là một công cụ tăng trưởng bền vững các lĩnh vực xây dựng thành phố thông minh, cơ sở hạ tầng và các giải pháp dịch vụ.

Kế hoạch đã đưa ra một số trình tự cho quá trình lập kế hoạch đô thị ở Hàn Quốc (đặc biệt là quy hoạch thành phố thông minh) và cũng phản ánh tầm quan trọng ngày càng tăng của các thành phố. Năm 2008, Chính phủ Hàn Quốc đã ban hành "Đạo luật về xây dựng ở mọi nơi". Đạo luật này cố gắng điều phối sự hội tụ của nhiều ngành công nghiệp, ví dụ: xây dựng đô thị và ICT; quy hoạch chung của Chính phủ cho các trung tâm lớn, tức là quy hoạch từ trên xuống từ chính quyền trung ương cho chính quyền địa phương và doanh nghiệp CNTT. Ngoài ra, Cơ quan Xã hội thông tin Quốc gia Hàn Quốc (NIA), đã xây dựng một hướng dẫn cho cơ sở hạ tầng thành phố U-City để tránh trùng lắp tốn kém về công nghệ ở cấp địa phương. Chính quyền địa phương như Hội đồng thành phố Seoul đã bắt đầu thực hiện các dự án thành phố thông minh của họ trên khắp đất nước. Một trong những dự án lớn gần đây đã được hoàn thành là phương tiện truyền thông số (Digital Media City - DMC) ở Seoul, nơi có mục tiêu trở thành trung tâm công nghiệp CNTT toàn cầu. Đây là một phức hợp công nghệ cao tập trung về các công nghệ kỹ thuật số như phát sóng, phim ảnh, trò chơi, âm nhạc, học tập điện tử và các ngành liên quan. Khu phức hợp bao gồm các văn phòng, căn hộ, triển lãm, hội trường và các trung tâm văn hóa và được xây dựng trên một vị trí của một bãi rác cũ. Chính phủ Hàn Quốc cũng đã khởi xướng và tài trợ cho một số những gì mà họ gọi các dự án tạo giá trị được thiết kế để phát triển sự hiểu biết thiết yếu ở U-City phát triển thông qua Bộ Đất đai, Giao thông và Hàng hải (MLTMA), Viện đánh giá kỹ thuật xây dựng và vận tải Hàn Quốc. Kế hoạch (KICTTEP), học viện và các cơ quan khác. Ví dụ về những điều này là: Dự án công nghệ xây dựng Mega Hàn Quốc được thiết kế để nâng cao chất lượng cuộc sống (79,2 triệu euro); Chương trình chuyên gia về Đất đai của Hàn Quốc (ngân sách 96,7 triệu euro của Chính phủ, 33.3 triệu đô la tài trợ riêng); Việc thành lập một Trung tâm Nhà ở bền vững với mục tiêu giảm lượng khí carbon giảm 40% thông qua việc sử dụng công nghệ và Thành lập Trung tâm nghiên cứu tái chế chất thải xây dựng.

Bắt nguồn từ những yếu tố trên, Hàn Quốc cũng hướng đến một số nội dung trên vào mục tiêu phát triển thành phố thông minh trong khái niệm có liên quan trực tiếp đến chính sách quốc gia về tăng trưởng và xem xét các dự án hiện đang được tiến hành ở Hàn Quốc, cung cấp nhiều cơ hội cho các công ty nước ngoài tham gia thực hiện các mục tiêu thành phố thông minh. Một số dự án hàng đầu được tiến hành ở Hàn Quốc là tập trung vào sự phát triển của một số thành phố: New Songdo, Dongtan Hwaseong, Saemangeum và thành phố Sejong. (Smart Cities South Korea, 2014, p.4). Bài viết phần 2 sẽ giới thiệu về triển khai thành phố thông minh Dongtan là một trong thành phố được triển khai tại dự án này.

Kết luận

Từ những kinh nghiệm thực tế mà Hàn Quốc đã thành công trong việc triển khai xây dựng thành phố thông minh, đối với các quốc gia đang xây dựng thành phố thông minh trong đó có Việt Nam thì việc ban hành văn bản hướng dẫn phát triển đô thị thông minh là cần thiết ở giai đoạn đầu định hình phát triển đô thị thông minh, văn bản quy định triển khai đô thị thông minh phải ở mức văn bản Luật hoặc tối thiểu phải là Nghị định của Chính phủ; Hệ thống văn bản quy định đồng bộ, nhất quán về vai trò, trách nhiệm cụ thể của từng Bộ, ngành, địa phương trong việc triển khai đô thị thông minh và đặc biệt cần có cơ chế phối hợp, phân công rõ ràng vai trò chủ trì, vai trò phối hợp giữa các cơ quan có liên quan trong việc triển khai các đề án, dự án thành phố thông minh.

Tài liệu tham khảo

1/ Smart Cities in South Korea.

2/ Smart City Planning and Strategy, December 8, 2015. Sharing Korea's Experience, LH Korea Land & Housing Corporation.

3/ KT Smart City Introduction, March, 2015, https://www.itu.int/en/ITU-D/Regional-Presence/AsiaPacific/Documents/KT_Smart%20city_itu_traI_0319.pdf.

4/ Smart Seoul, Basic strategic plan for Infomatization of Seoul Metropolitant City, 2015.

5/ https://www.rvo.nl/sites/default/files/Smart%20Cities%20South%20Korea.pdf

Mai Thanh Hải