Năm 2019, Chính phủ ban hành Nghị định số 73/2019/NĐ-CP ngày 05/9/2019 quy định quản lý đầu tư ứng dụng CNTT sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước (gọi tắt là Nghị định 73/2019/NĐ-CP). Nghị định 73/2019/NĐ-CP đã bãi bỏ Nghị định số 102/2009/NĐ-CP nên Thông tư 28/2010/TT-BTTTT nêu trên cũng hết hiệu lực thi hành. Mặt khác, tại khoản 5, Điều 32 Nghị định 73/2019/NĐ-CP cũng đã quy định giao cho Bộ Thông tin và Truyền thông hướng dẫn về nội dung công tác triển khai, giám sát công tác triển khai, nghiệm thu dự án cong nghệ thông tin sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước.

Do đó, ngày 09/09/2020, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông đã ký ban hành Thông tư số 24/2020/TT-BTTTT quy định về công tác triển khai, giám sát công tác triển khai và nghiệm thu dự án đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước.

Hình 1: Quản lý dự án đầu tư ứng dụng CNTT

Nội dung cơ bản của Thông tư 24/2020/TT-BTTTT và những điểm mới

Thông tư 24/2020/TT-BTTTT được xây dựng trên cơ sở các nguyên tắc:

a) Bảo đảm phù hợp với Nghị định 73/2019/NĐ-CP và các quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước có liên quan.

b) Bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về quản lý đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước.

c) Bảo đảm tính khả thi của các quy định khi triển khai trong thực tế.

Nội dung của Thông tư tập trung quy định về cong tác triển khai, giám sát công tác triển khai các dự án công nghệ thông tin sử dụng nguồn vốn ngan sách nhà nước cụ thể các nội dung cơ bản như sau:

Thứ nhất, quy định về công tác triển khai và giám sát công tác triển khai

Trong nội dung này giới thiệu các vấn đề về:

Các hoạt động cơ bản trong công tác triển khai, giám sát công tác triển khai phải thực hiện được 03 nội dung chính như sau:

Thực hiện công tác triển khai và lập nhật ký công tác triển khai;

Thực hiện giám sát công tác triển khai và lập nhật ký giám sát công tác triển khai.;

Giám sát tác giả.

Về nội dung công tác triển khai và lập nhật ký công tác triển khai. Đối với nội dung này trong Thông tư 28/2010/TT-BTTTT ngày 13/12/2010 đưa ra khái niệm giám sát thi công. Để tránh hiểu nhầm thi công đối với các công trình xây dựng liên quan đến vật liệu xây dựng, trong thông tư 24/2020/TT-BTTTT đưa ra khái niệm triển khai để muốn nói đến việc triển khai các dự án công nghệ thông tin trong đó có việc triển khai lắp đặt các thiết bị hạ tầng phần cứng và triển khai xây dựng phần mềm,..

Về quy trình, trình tự về cơ bản không có nhiều thay đổi so với nội dung thi công quy định trong thông tư 28/2010/TT-BTTTT. Tại Thông tư 24 này có hướng dẫn chi tiết các bước cụ thể và có đưa ra mẫu biểu nhật ký triển khai, nhật ký giám sát triển khai để thống nhất trong cách thực hiện và lưu trữ hồ sơ sản phẩm của dự án.

Thứ hai, quy định lập nhật ký công tác triển khai

Trong Thông tư 24/2020/TT-BTTTT quy định rõ Nhật ký công tác triển khai do nhà thầu triển khai lập, dùng để mô tả tình hình công việc và phản ánh các thông tin trao đổi giữa chủ đầu tư, nhà thầu triển khai, tổ chức, cá nhân thiết kế chi tiết và các bên có liên quan khác. Nhật ký công tác triển khai phải được thể hiện theo ngày triển khai, mốc thời gian và được đóng thành quyển, đánh số trang, đóng dấu giáp lai của nhà thầu triển khai. Thông tư đưa ra mẫu về nhật ký công tác triển khai.

Thứ ba, quy định về giám sát công tác triển khai

Thông tư 24/2020/TT-BTTTT quy định:

Các dự án trong quá trình triển khai xây lắp, lắp đặt hệ thống hạ tầng kỹ thuật, thiết bị (bao gồm hiệu chỉnh vật tư, thiết bị), cài đặt phần mềm phải thực hiện chế độ giám sát công tác triển khai theo quy định tại Điều 32 Nghị định số 73/2019/NĐ-CP. Chủ đầu tư có thể thuê tổ chức, cá nhân để thực hiện nhiệm vụ giám sát công tác triển khai hoặc tự thực hiện giám sát công tác triển khai (gọi chung là đơn vị giám sát công tác triển khai).

Với quy định như vậy đây là một điểm khác biệt cơ bản so với Thông tư 28/2010/TT-BTTTT có nghĩa rằng đối với dự án phát triển, nâng cấp phần mềm nội bộ thì không bắt buộc phải thuê tư vấn giám sát. Chủ đầu tư căn cứ vào tính chất, quy mô của dự án mà quyết định vận hành thử hoặc kiểm thử phần mềm nội bộ trước khi tiến hành nghiệm thu bàn giao sản phảm đưa vào sử dụng.

Về quy trình và trình tự trong công tác giám sát triển khai về cơ bản không khác nhiều so với thông tư 28/2010/TT-BTTTT. Nội dung chính vẫn có các bước như:

Bước 1: Kiểm tra các điều kiện để triển khai;

Bước 2: Kiểm tra sự phù hợp về năng lực của nhà thầu triển khai so với hợp đồng;

Bước 3: Kiểm tra vật tư, thiết bị công nghệ thông tin, phần mềm trước khi xây lắp, lắp đặt, cài đặt;

Bước 4: Giám sát trong quá trình triển khai;

Bước 5: Giám sát khối lượng triển khai;

Bước 6: Giám sát tiến độ triển khai;

Bước 7: Giám sát các thay đổi trong quá trình triển khai;

Bước 8: Các nội dung giám sát công tác triển khai khác theo quy định tại hợp đồng giám sát công tác triển khai;

Bước 9: Xây dựng Báo cáo kết quả giám sát công tác triển khai.

Lưu đồ thực hiện các bước theo trình tự cụ thể như sau:

Trong thông tư 24/2020/TT-BTTTT quy định nhật ký giám sát công tác triển khai do đơn vị giám sát công tác triển khai lập, dùng để mô tả công việc trong quá trình giám sát công tác triển khai và thể hiện các thông tin trao đổi, xác nhận giữa chủ đầu tư, đơn vị giám sát công tác triển khai và các bên có liên quan khác.

Nhật ký giám sát công tác triển khai phải được thể hiện theo ngày triển khai và được đóng quyển, đánh số trang, đóng dấu giáp lai của đơn vị giám sát công tác triển khai. Thông tư đưa ra mẫu hướng dẫn về lập nhật ký giám sát công tác triển khai dự án.

Thứ năm, Giám sát tác giả.

Trong thông tư 24/2020/TT-BTTTT quy định Đơn vị lập thiết kế chi tiết đối với trường hợp thiết kế 02 bước, đơn vị lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đối với trường hợp thiết kế 01 bước có trách nhiệm thực hiện giám sát tác giả.

Nội dung thực hiện giám sát tác giả bao gồm:

Giải thích và làm rõ các tài liệu thiết kế chi tiết khi có yêu cầu của chủ đầu tư, nhà thầu triển khai, đơn vị giám sát công tác triển khai.

Phối hợp với chủ đầu tư khi được yêu cầu để giải quyết các vướng mắc, phát sinh về thiết kế trong quá trình triển khai, điều chỉnh thiết kế phù hợp với thực tế triển khai, xử lý những bất hợp lý trong thiết kế theo yêu cầu của chủ đầu tư, có ý kiến vào nhật ký công tác triển khai.

Phối hợp với nhà thầu giám sát công tác triển khai thông báo kịp thời cho chủ đầu tư và kiến nghị biện pháp xử lý khi phát hiện việc triển khai của nhà thầu triển khai sai với thiết kế được duyệt.

Tham gia nghiệm thu khi có yêu cầu của chủ đầu tư. Trường hợp phát hiện sản phẩm, hạng mục công việc của dự án không đủ điều kiện nghiệm thu phải có ý kiến kịp thời bằng văn bản gửi chủ đầu tư.

Kết luận

Thông tư 24/2020/TT-BTTTT về cơ bản đã quy định về công tác triển khai, giám sát công tác triển khai và nghiệm thu dự án đầu tư ứng dụng dụng công nghệ thông tin đã quy định và đưa ra các hướng dẫn nhằm giúp việc triển khai các dự án công nghệ thông tin phù hợp với thực tiễn và giúp các đơn vị triển khai khắc phục được một số nội dung chưa hợp lý so với thông tư 28/2010/TT-BTTTT đã ban hành ngày 13/12/2010.

Trần Chí Nam