Từng là một cảng thép và than phát triển mạnh, nơi đây đang chuyển mình thành một thành phố hậu công nghiệp sôi động và sáng tạo. Thành phố Newcastle hiện là trọng tâm trong chương trình tái thiết của chính phủ tiểu bang và đang trải qua quá trình đổi mới đô thị. Trong thời gian phục hồi và đổi mới này, sáng kiến thành phố thông minh đã được chú trọng với tư cách là nhân tố đóng góp chính cho tầm nhìn tương lai của Newcastle.

Hiện trạng thành phố

Khu vực chính quyền địa phương Newcastle (LGA) có dân số 160.021 người. Độ tuổi trung bình là 36,9 thấp hơn một chút so với mức trung bình của cả nước là 37,3. Nền kinh tế của Newcastle có truyền thống dựa vào công nghiệp, tuy nhiên, sự suy thoái ở trong một số lĩnh vực đã buộc thành phố phải đa dạng hóa nền kinh tế. Năm 2011, các lĩnh vực hành đầu của thành phố là thương mại bán lẻ, giáo dục và đào tạo và sản xuất. Nhận thấy nhu cầu đa dạng hóa nền kinh tế, chiến lược thành phố thông minh của thành phố nhằm mục đích thúc đẩy công nghệ, sản xuất tiên tiến, kinh tế kỹ thuật số và công nghiệp sáng tạo như những lĩnh vực phát triển.

Các động lực phát triển thành phố thông minh

Các thành phố thông minh có nhiều hình dạng và kích cỡ và không có một định nghĩa duy nhất nào về thành phố thông minh bao gồm những gì. Định nghĩa của Newcastle tập trung vào ba yếu tố liên kết với nhau. Thành phố thông minh là thành phố lấy cộng đồng làm trung tâm. Nó cũng có cơ sở hạ tầng công cộng và đô thị thông minh và được kết nối kỹ thuật số, đồng thời nỗ lực phát triển một hệ sinh thái thịnh vượng để thúc đẩy đổi mới và sáng tạo. Sự giao thoa của ba yếu tố này chỉ ra lộ trình phát triển cho Newcastle trở thành một thành phố thông minh.

Theo mô tả của Thị trưởng, Clr Nuatali Nelmes, phát triển Newcastle thành một thành phố thông minh và sáng tạo là một trong bảy định hướng chiến lược cốt lõi trong Newcastle 2030, kế hoạch chiến lược tổng thể của thành phố, với các mục tiêu sau:

• Một nền kinh tế xanh sôi động, đa dạng và linh hoạt được xây dựng dựa trên chất lượng giáo dục và nghiên cứu xuất sắc.
• Một nền văn hóa hỗ trợ và khuyến khích sự đổi mới và sáng tạo ở mọi cấp độ.
• Một thành phố thịnh vượng thu hút mọi người đến sinh sống, làm việc, đầu tư và tham quan.

Tầm nhìn về Newcastle với tư cách là một thành phố thông minh và đổi mới đòi hỏi cả ba cấp chính quyền, cộng đồng, các nhà cung cấp dịch vụ giáo dục và nghiên cứu cũng như các lĩnh vực kinh doanh và công nghiệp phải hợp tác để đạt được tầm nhìn chung.

Hội đồng Thành phố Newcastle đã thành lập Sáng kiến Thành phố Thông minh Newcastle vào năm 2015. Sáng kiến Thành phố Thông minh nhằm hiện thực hóa chương trình nghị sự về thành phố thông minh của Newcastle và nhằm mục đích khai thác tiềm năng của công nghệ, đổi mới, hợp tác và sáng tạo của thành phố.

Nhận thấy rằng quá trình chuyển đổi sang một thành phố thông minh, năng động không phải là điều hội đồng thành phố có thể làm một mình. Do đó, thành phố đã tiến hành một quy trình tham vấn cộng đồng rộng rãi vào năm 2010 nhằm nêu bật các cơ hội cho thành phố và nhu cầu của cộng đồng.

Quá trình này đã khám phá ra bảy chủ đề cốt lõi, một trong số đó là tham vọng của cộng đồng nhằm tạo ra Newcastle như là một thành phố thông minh và đổi mới. Kế hoạch Chiến lược Newcastle 2030 được thông qua lần đầu vào năm 2011/2012 và sau đó được cập nhật vào năm 2013/2014. Quá trình nhắm mục tiêu vào các nhóm nhân khẩu học và sử dụng nhiều hình thức tham gia khác nhau bao gồm các cuộc họp vào bữa sáng và buổi tối, hội nghị bàn tròn, hội thảo nhằm tiếp cận hàng nghìn người. Ý nghĩa của cuộc tham vấn này là chương trình nghị sự về thành phố thông minh, hiện đang được thực hiện đầy đủ thông qua Sáng kiến Thành phố Thông minh Newcastle và Chiến lược Thành phố Thông minh.

Newcastle có một nền kinh tế sáng tạo và kinh doanh đang phát triển - nó có số lượng nghệ sĩ trên đầu người cao nhất ở Úc. Các tiềm năng phát triển cho một nền kinh tế kỹ thuật số đã được xác định trong cuộc tham vấn cộng đồng, cũng như các lợi ích xã hội, kinh tế và văn hóa rộng lớn. Nền kinh tế của Newcastle có truyền thống gắn liền với khai khoáng và công nghiệp. Tuy nhiên, sự suy giảm của ngành công nghiệp này có nghĩa là thành phố và cộng đồng đang tìm kiếm các nền tảng kinh tế mới và việc chuyển sang nền kinh tế dựa trên tri thức vốn gắn liền với cách tiếp cận thành phố thông minh ngày càng được coi là một con đường để hồi sinh nền kinh tế:

“…chiến lược thành phố thông minh của chúng tôi gắn liền với chiến lược phục hồi của chúng tôi nhằm tạo việc làm, thu hút nhân tài, giữ chân nhân tài, và các hành động phát triển kinh tế đó.” Tiến sĩ Nathaniel Bavinton, Điều phối viên Thành phố Thông minh.

Một động lực kinh tế khác là cơ hội để tăng hiệu quả của các nguồn lực có thể đạt được bằng cách sử dụng các ứng dụng và phân tích thành phố thông minh, nghĩa là thành phố có thể quản lý các nguồn lực của mình hiệu quả hơn.

Tiêu điểm chiến lược

Chiến lược Thành phố Thông minh và Sáng tạo phát triển từ nhu cầu đổi mới và phục hồi kinh tế khu vực, cũng như kỳ vọng của cộng đồng rộng lớn hơn về một nơi sinh sống và làm việc thông minh và sáng tạo. Trong bối cảnh này, Newcastle bắt đầu chuyển trọng tâm chiến lược của mình từ 'thành phố an toàn' thành 'thành phố thông minh' với chiến lược thành phố thông minh toàn diện của thành phố bắt nguồn từ 'giám sát thông minh'. Dự án Tai nghe trên phố Darby đã sử dụng công nghệ cảm biến để kích hoạt không gian công cộng xung quanh âm nhạc, đại diện cho sự kết hợp giữa năng lực thông minh và sáng tạo của Newcastle.

Cách tiếp cận của Newcastle đã chuyển từ tập trung vào việc sử dụng công nghệ để tạo ra một thành phố an toàn sang tập trung vào giá trị của công nghệ trong bối cảnh tổng thể của một thành phố thông minh. Một nghiên cứu thí điểm ban đầu đã tập trung vào việc tạo ra một thành phố an toàn. Cảnh sát đã thảo luận về các cơ hội triển khai của camera quan sát trên các khu phố với hội đồng thành phố, nhưng thay vì phương pháp giám sát truyền thống, hội đồng đã nhận ra cơ hội thử nghiệm các phương án giám sát thông minh. Điều này dẫn đến sự ra đời của Nền tảng phòng chống tội phạm thông minh, bao gồm việc áp dụng 'các công nghệ tiên tiến mới', chẳng hạn như các cảm biến và phân tích khác nhau, có thể cung cấp một cách tiếp cận thông minh hơn cho sự an toàn của cộng đồng.

Từ đó, nhận ra tiềm năng rộng lớn hơn của các ứng dụng thông minh, phạm vi công nghệ đã được mở rộng, bao gồm cả ứng dụng của nó trong việc phát triển nền kinh tế sáng tạo và cuộc sống ban đêm của thành phố. Nền tảng Phòng chống Tội phạm Thông minh hiện đang được mở rộng phạm vi triển khai vào năm 2016-17-18, với sự hợp tác của Bộ Tư lệnh Cảnh sát Newcastle của Cảnh sát NSW.

Dự án Phố Darby được thúc đẩy bởi nhu cầu phát triển nền kinh tế ban đêm an toàn và sôi động. Cùng với công ty công nghệ VIMOC, tổ chức cải tiến doanh nghiệp địa phương Newcastle Now đã phát triển một dự án lấy cảm hứng từ Internet of Things nhằm khuyến khích sự tương tác năng động giữa con người và môi trường xây dựng trong khu vực thông qua việc sử dụng các cảm biến nhằm nâng cao hiểu biết về môi trường đô thị. Dự án đã lọt vào top 6 trong số 812 hạng mục trên toàn cầu của cuộc thi thách thức đổi mới toàn cầu do Cisco tổ chức. Vòng chung kết được tổ chức tại Diễn đàn Internet of Things World 2014, ở Chicago. Thành công của Phố Darby đã tạo cơ hội cho thành phố được giới thiệu ở Thung lũng Silicon và Chicago. Câu chuyện thành công này đã giúp củng cố cơ hội thành công của chương trình thành phố thông minh do các nhà lãnh đạo phát động.

Kết hợp với nhận thức ngày càng tăng về các cơ hội đem lại trong việc phát triển thành phố thông minh, các dự án này giúp tăng cường khả năng tích hợp các phương pháp tiếp cận thông minh trên toàn liên bang Úc một cách rộng rãi hơn. Nhóm các phương pháp hiện tại có thể được coi là 'thông minh' trong chiến lược thành phố thông minh và đổi mới, đồng thời cũng giúp tăng cường tích hợp rộng rãi hơn công nghệ thông minh vào thành phố. Điều này cũng phù hợp với các chiến lược được nêu trong Kế hoạch Chiến lược Cộng đồng Newcastle 2030 của hội đồng thành phố. Ví dụ, chương trình năng lượng tái tạo và số hóa thư viện thành phố là những ví dụ về ứng dụng 'thông minh' đã tồn tại trong hội đồng, cũng như các hoạt động phát triển cộng đồng trên các nền tảng kỹ thuật số.

Hình 1: Các lĩnh vực phát triển thành phố thông minh

Do đó, Newcastle đã và đang triển khai ứng dụng các giải pháp 'thông minh' đồng thời xây dựng một chiến lược thành phố thông minh. Theo đó, thành phố hiện đang ban hành một chiến lược thành phố thông minh của họ, bao gồm một số lĩnh vực chính như được mô tả trong Hình 1. Đồng thời với việc ban hành chiến lược thành phố thông minh, thành phố đang tập trung vào việc tập hợp các nguồn lực chính trong kế hoạch xây dựng thành phố thông minh nhằm cung cấp cơ sở hạ tầng thông minh, hỗ trợ hệ sinh thái đổi mới đang phát triển và các vườn ươm khu vực, được hỗ trợ bởi phòng thí nghiệm hiện đại để phát triển các mô hình và giải pháp thử nghiệm.

Hội đồng thành phố Newcastle có mối quan hệ hợp tác với Cisco Systems, hiện đang được chính thức hóa thành quan hệ đối tác chiến lược. Thông qua mối quan hệ của họ, Cisco đã giúp thành phố hiểu được cơ hội, tiềm năng của việc ứng dụng thành phố thông minh phù hợp với bối cảnh của họ, cũng như “hệ sinh thái khổng lồ của các tổ chức đối tác. Ví dụ, IBM hiện là cộng tác viên của một trong những đề xuất phòng thí nghiệm thông minh của thành phố”, Bavinton giải thích.

Hạ tầng kỹ thuật số

Việc triển khai các hệ thống thông minh bao gồm việc tận dụng cơ sở hạ tầng truyền thông hiện có và tạo ra các mạng mới để kết nối kỹ thuật số trên toàn thành phố. Wi-Fi miễn phí đã có sẵn ở khu thương mại trung tâm (CBD) và mạng diện rộng cũng sẽ được triển khai khắp thành phố. Hội đồng thành phố đang xem xét một mạng cáp quang đến các khu vực phường, xã để tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp với tốc độ cực cao trong một khu vực kỹ thuật số ở CBD như một phần của Dự án Đổi mới Hunter.

Một mạng Wi-Fi mới trên toàn thành phố sẽ được thiết lập thông qua Dự án Đổi mới Hunter, sẽ cung cấp dịch vụ Wi-Fi công cộng miễn phí, nhưng quan trọng là cung cấp kết nối cho một loạt các cảm biến có thể thu thập nhiều loại dữ liệu môi trường từ không khí, ô nhiễm và tiếng ồn đối với các chuyển động của người đi bộ mà người dân có thể sử dụng thông qua các thiết bị cá nhân của họ hoặc thành phố để phục vụ cho công tác lập kế hoạch, dự báo. Mạng diện rộng cũng đã được xác định là nền tảng cơ bản để phát triển các ứng dụng thông minh với chi phí thấp và hiệu quả trong công việc.

Kết luận

Thành phố Newcastle đang được hồi sinh thông qua việc phát triển và xây dựng thành phố thông minh. Thành phố đặt mục tiêu tối đa hóa các cơ hội do công nghệ mới, sản xuất tiên tiến và các lĩnh vực kinh tế kỹ thuật số mang lại, nhằm tạo ra một thành phố sáng tạo, kinh doanh và đáng sống cho người dân và thu hút đầu tư.

Đỗ Tiến Thành

Tài liệu tham khảo

1.https://www.telstra.com.au/content/dam/tcom/business-enterprise/campaigns/smart-cities/pdfs/telstra-business-smart-cities-whitepaper.pdf

2. https://www.ftc.gov/policy-notices/digital-government-strategy