Bằng cách số hóa các công việc lặp đi lặp lại, một doanh nghiệp có thể cắt giảm chi phí về thủ tục, giấy tờ và lao động, giúp loại bỏ hơn nữa các lỗi do con người, thúc đẩy hiệu quả làm việc. Nhìn nhận được những vấn đề này, ngày nay các nền tảng ứng dụng Trí tuệ nhân tạo hiện đang được các công ty công nghệ tập trung đầu tư phát triển, nhằm giải quyết, hỗ trợ quá trình số hóa và mang lại kết quả tương tự hoặc tốt hơn mà con người có thể đạt được. Các vấn đề trọng tâm của AI bao gồm lý luận, kiến thức, lập kế hoạch, học tập, nhận thức xử lý ngôn ngữ tự nhiên… Nhiều công cụ được sử dụng trong AI, bao gồm các phiên bản tìm kiếm và tối ưu hóa toán học, logic, các phương pháp dựa trên xác suất và kinh tế học. Và nền tảng AI được định nghĩa là một số loại kiến trúc phần cứng hoặc khuôn khổ phần mềm bao gồm cả các khuôn khổ ứng dụng cho phép phần mềm chạy.
1. Các nền tảng trí tuệ nhân tạo trên thế giới
Nhóm chuyên gia cấp cao về Trí tuệ nhân tạo do Ủy ban châu Âu thành lập định nghĩa AI là “hệ thống hiển thị hành vi thông minh bằng cách phân tích môi trường và thực hiện các hành động với một số mức độ tự chủ để đạt được các mục tiêu cụ thể. Các hệ thống dựa trên AI có thể hoàn toàn dựa trên phần mềm, hoạt động trong thế giới ảo (ví dụ: trợ lý giọng nói, phần mềm phân tích hình ảnh, công cụ tìm kiếm, hệ thống nhận dạng giọng nói và khuôn mặt) hoặc được nhúng vào các thiết bị phần cứng (ví dụ: robot tiên tiến, ô tô tự lái, máy bay không người lái hoặc các ứng dụng IoT).
Hình 1. Các tính năng chính của Trí tuệ nhân tạo AI
Các khả năng đáng chú ý nhất của công nghệ AI bao gồm:
• Học hỏi từ những kinh nghiệm trong quá khứ và áp dụng những hiểu biết sâu sắc trong các tình huống trong tương lai (ví dụ: định tuyến thông minh, sử dụng năng lượng tối ưu);
• Xác định các mẫu và ý nghĩa đằng sau dữ liệu định tính và định lượng (ví dụ: hiểu ngôn ngữ của con người, thực hiện nhận dạng khuôn mặt);
• Nhận biết và hành động theo những thay đổi của môi trường (ví dụ: lái xe tự động).
Các nền tảng ứng dụng Trí tuệ nhân tạo hiện đang được tập trung đầu tư phát triển như sau:
a) Nền tảng Amazon SageMaker
Dịch vụ học máy hàng đầu của AWS, Amazon SageMaker cho phép các nhà phát triển và nhà khoa học dữ liệu nhanh chóng xây dựng và đào tạo các mô hình học máy và triển khai chúng vào môi trường sản xuất. SageMaker cung cấp các công cụ cho từng bước của vòng đời phát triển học máy, bao gồm ghi nhãn, chuẩn bị dữ liệu, kỹ thuật tính năng, phát hiện sai lệch thống kê, ML tự động, đào tạo, chạy, lưu trữ, giải thích, giám sát và quy trình làm việc. Nó cung cấp một phiên bản sổ ghi chép tích hợp dễ dàng truy cập vào các nguồn dữ liệu để khám phá và phân tích; các thuật toán học máy phổ biến được tối ưu hóa để chạy hiệu quả dựa trên các tập dữ liệu lớn trong môi trường phân tán; và hỗ trợ cơ bản cho các thuật toán và khuôn khổ của người dùng cho các tùy chọn đào tạo phân tán linh hoạt. Ngoài ra trong hoạt động của các doanh nghiệp, nền tảng còn hỗ trợ:
- Trích xuất và phân tích dữ liệu: Tự động trích xuất, xử lý và phân tích tài liệu để điều tra chính xác hơn và ra quyết định nhanh hơn.
- Phát hiện gian lận: Tự động phát hiện các giao dịch đáng ngờ nhanh hơn và cảnh báo khách hàng để giảm tổn thất tài chính tiềm ẩn.
- Dự đoán tỷ lệ Churn: Dự đoán khả năng khách hàng rời đi và cải thiện tỷ lệ giữ chân bằng cách tập trung vào những người có khả năng sẽ bỏ qua và thực hiện các hành động khắc phục, chẳng hạn như khuyến mại.
- Đề xuất được Cá nhân hóa: Cung cấp trải nghiệm độc đáo, tùy chỉnh cho khách hàng để cải thiện sự hài lòng của khách hàng và phát triển doanh nghiệp nhanh chóng.
b) Nền tảng Rainbird
Rainbird là một nền tảng Trí tuệ nhân tạo từng đạt giải thưởng giúp hoạt động kinh doanh trở nên thông minh hơn. Nó cho phép các doanh nghiệp xây dựng các hệ thống với khả năng ra quyết định giống như con người, mang lại hiệu quả cao hơn và tăng chất lượng. Rainbird cho phép người dùng lấy kiến thức hiện có, con người, kiến thức kinh doanh và kết hợp nó với dữ liệu của công ty để tự động hóa công việc kiến thức và cung cấp các hệ thống tư vấn có thể thay đổi cách nhân viên của công ty và khách hàng tương tác với nhau.
Rainbird đi đầu trong công nghệ tự động hóa công việc tri thức. Đây là một hệ sinh thái mạnh mẽ cho công việc tái thiết kế kiến thức, cho phép các công ty tự động hóa và nâng cao hiệu suất công việc của nhân viên. Rainbird cho phép mô hình hóa một hệ thống công cụ giải quyết vấn đề mới, cả đại lý và khách hàng đều có thể truy cập được. Kết quả là giảm, thời gian giải quyết trung bình các vấn đề nhanh hơn và tăng đáng kể các tiêu chuẩn dịch vụ. Khi nói đến việc quản lý đội bán hàng, Rainbird cho phép người dùng kết hợp kiến thức về con người, sắc thái với dữ liệu giao dịch của công ty để mở rộng quy mô chuyên môn cho toàn bộ lực lượng bán hàng của doanh nghiệp. Từ đó đội ngũ nhân viên bán hàng mới được tuyển dụng hiệu quả như hầu hết những người bán hàng dày dạn kinh nghiệm.
Rainbird giúp chuyển đổi hoạt động của công ty bằng cách nâng cao kiến thức của con người bằng các công cụ mạnh mẽ. Rainbird kết hợp nhiều hệ thống với nhau cho phép người dùng tự động hóa các tác vụ lặp đi lặp lại. Rainbird đang cho phép nhúng vào các hệ thống kinh doanh, dẫn đến sự nhất quán và hiệu quả trong thực hiện các công việc. Điều này dẫn đến công việc kiến thức nhất quán và hiệu quả hơn. Các doanh nghiệp có thể sử dụng Rainbird để tạo ra các hệ thống có khả năng đưa ra các quyết định nhanh hơn từ kết quả và thách thức. Rainbird có thể lập mô hình và theo dõi các nghĩa vụ tuân thủ và quản trị kinh doanh cũng như tích hợp logic vào các quy trình kinh doanh bằng cách sử dụng dữ liệu thời gian thực. Kết quả là tuân thủ hoạt động tốt hơn, giảm chi phí và ít xảy ra sai sót hơn.
c) Nền tảng Azure Machine Learning
Với mục đích cho phép các doanh nghiệp xây dựng và triển khai các mô hình nhanh hơn, việc cung cấp Azure Machine Learning của Microsoft là giải pháp cho “mọi cấp độ kỹ năng” bằng cách sử dụng định dạng tài liệu mở Jupyter Notebook, chức năng kéo và thả và khả năng học máy tự động. Azure Machine Learning cung cấp MLOps “end-to-end” để tạo và triển khai các mô hình, tận dụng quy trình làm việc tự động, cũng như hỗ trợ các công nghệ nguồn mở bao gồm MLflow, Kubeflow, ONNX, PyTorch, TensorFlow và Python. Những cải tiến gần đây của Azure Machine Learningbao gồm việc giới thiệu các điểm cuối được quản lý, sẽ giúp tự động hóa việc tạo và quản lý cơ sở hạ tầng máy tính cần thiết.
Bằng cách kết nối dữ liệu trên Azure, các nhà phát triển phân tích nâng cao và nhà khoa học dữ liệu có thể tìm kiếm thông tin chi tiết không có sẵn thông qua trí tuệ kinh doanh truyền thống. Azure Machine Learning là một môi trường hợp tác phát triển trực quan cho phép xây dựng, kiểm tra và triển khai các giải pháp phân tích dự đoán hoạt động trên dữ liệu. Đây là môi trường phát triển và dịch vụ Machine Learning dựa trên nền tảng đám mây, cung cấp tính linh hoạt của tài nguyên máy tính và bộ nhớ, đồng thời loại bỏ các mối quan tâm về thiết lập và cài đặt khi công việc được thực hiện thông qua trình duyệt web.
Quá trình học máy bắt đầu với dữ liệu thô và kết thúc với một mô hình bắt nguồn từ dữ liệu đó
Azure hỗ trợ bất kỳ hệ điều hành, ngôn ngữ, công cụ và khuôn khổ nào – từ Windows đến Linus, SQL Server đến Oracle, C# đến Java. Azure vừa là cơ sở hạ tầng dưới dạng dịch vụ (IaaS) vừa là nền tảng dưới dạng dịch vụ (PaaS).
2. Nền tảng Trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam
Việt Nam đã ra mắt và triển khai các nền tảng Trí tuệ nhân tạo tiêu biểu như:
a) Nền tảng Trí tuệ Nhân tạo Toàn diện FPT.AI
Nền tảng Trí tuệ Nhân tạo Toàn diện FPT.AI (FPT.AI) là một nền tảng Make in Viet Nam được phát triển bởi Công ty TNHH FPT Smart Cloud. Nền tảng FPT.AI cung cấp các sản phẩm và dịch vụ dựa trên công nghệ trí tuệ nhân tạo, giúp doanh nghiệp, tổ chức tăng năng suất lao động, tối ưu hóa quy trình kinh doanh, tăng cường trải nghiệm cho người dùng.
Hệ sinh thái Nền tảng FPT.AI bao gồm đa dạng các sản phẩm và dịch vụ như Nền tảng Hội thoại tự động - Chatbot (FPT.AI Conversation), Trợ lý Ảo tổng đài (FPT.AI Virtual Agent for Call Center), Giải pháp Nhận dạng & Trích xuất chính xác văn bản từ ảnh chụp và Định danh khách hàng trực tuyến (FPT.AI Reader và FPT.AI eKYC), Giải pháp tổng hợp và nhận dạng giọng nói tự động (FPT.AI Speech).
FPT.AI là sản phẩm chiến lược của Ban Công nghệ - Tập đoàn FPT, sau này là Công ty TNHH FPT Smart Cloud. Giải pháp đã được đưa vào nghiên cứu từ năm 2012 với tính khả thi cao, chính thức ra mắt thị trường vào tháng 6/2017 trong ngày hội công nghệ Techday do Tập đoàn FPT tổ chức.
Trước khi được Bộ Thông tin và Truyền thông bảo trợ, Nền tảng FPT.AI đã được triển khai tới hơn 70 khách hàng là các doanh nghiệp lớn (trong top VNR500 doanh nghiệp Việt Nam); với hơn 30,000 lập trình viên sử dụng; đạt 200.000.000 yêu cầu dịch vụ/năm; tác động tới 11.500.000 người dùng cuối.
Sau khi ra mắt tại sự kiện các nền tảng Make in Viet Nam do Bộ Thông tin và Truyền thông bảo trợ (10/2020), Nền tảng đã và đang triển khai cho hơn 90 khách hàng doanh nghiệp; với hơn 35.000 lập trình viên sử dụng; đạt 241.000,000 yêu cầu dịch vụ/năm; tác động tới 15.000.000 người dùng cuối.
Tháng 02/2021, Công ty TNHH FPT Smart Cloud đã chính thức ký hợp đồng hợp tác cung cấp giải pháp Trợ lý Ảo tổng đài với Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank). Ngoài ra, Nền tảng FPT.AI đã triển khai các giải pháp thuộc nền tảng FPT.AI tới nhiều khách hàng lớn trong lĩnh vực Ngân hàng, Bảo hiểm, Vận tải…
b) Nền tảng Công nghệ trí tuệ nhân tạo Viettel AI Open Platform
Nền tảng Công nghệ trí tuệ nhân tạo Viettel AI Open Platform là một nền tảng Make in Viet Nam được phát triển bởi Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội Viettel. Nền tảng Viettel AI Open Platform cung cấp những công nghệ nền tảng sử dụng trí tuệ nhân tạo dành cho người Việt giúp cho việc vận hành công việc của các tổ chức, doanh nghiệp được tự động hóa, tối ưu và hiệu quả hơn thông qua những kĩ thuật tiên tiến nhất thế giới. Viettel AI Open Platform hiện đang tập trung khai thác những lĩnh vực như: Công nghệ xử lý giọng nói Tiếng Việt (Speech Processing); Công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên Tiếng Việt (Natural Language Processing); Công nghệ thị giác máy tính (Computer Vision).
Viettel AI Open Platform là một trong số ít các nền tảng cung cấp đầy đủ công cụ về trí tuệ nhân tạo cho các ứng dụng chuyển đổi số tại Việt Nam để có thể tích hợp nhằm tự động hóa, nâng cao trải nghiệm người dùng và tối ưu chi phí.
Nền tảng Viettel AI Open Platform chính thức ra mắt thị trường từ tháng 6 năm 2019.
- Trước khi ra mắt tại sự kiện các nền tảng Make in Viet Nam do Bộ Thông tin và Truyền thông bảo trợ (8/2020), nền tảng đã có 12.626 tài khoản đăng ký, tổng số requests dịch vụ đạt: 3.634.058 requests.
- Khách hàng tập trung ở các khối ngành: (1) Báo chí (báo điện tử), (2) Media (youtuber, content maker, online marketing…), (3) Giáo dục (dạy học trực tuyến), (4) An ninh (Công an, Quốc phòng), (5) IoT (smarthome), (6) người dùng thông thường (user chỉ đăng ký nhưng không thực hiện khảo sát lĩnh vực sử dụng).
c) Nền tảng Chuyển đổi giọng nói tiếng Việt thành văn bản VAIS
Nền tảng Chuyển đổi giọng nói tiếng Việt thành văn bản VAIS là một nền tảng Make in Viet Nam được phát triển bởi Công ty Cổ phần Giải Pháp Trí thông minh Nhân tạo Việt Nam - VAIS. Đây là nền tảng công nghệ lõi trong công nghệ xử lý giọng nói tiếng Việt ứng dụng trí thông minh nhân tạo tiên phong tại Việt Nam. Với chiều sâu nghiên cứu về công nghệ nói chung và đặc thù ngôn ngữ tiếng Việt nói riêng, công nghệ của VAIS đã giải quyết triệt để được những vấn đề mà các giải pháp nước ngoài chưa khắc phục được dành cho tiếng Việt.
Nền tảng với những đặc trưng như: Nhận dạng được đầy đủ giọng nói cả 3 miền Bắc, Trung, Nam có độ chính xác lên đến 95%; Chuyển đổi giọng nói tiếng Việt thành văn bản tức thì; Nhận dạng tốt trong môi trường nhiễu và ở khoảng cách xa. Đặc biệt, nền tảng có tính năng chuẩn hóa văn bản đầu ra: tên riêng, ngày, tháng, số…, hỗ trợ nhiều loại định dạng âm thanh đầu vào. Nền tảng VAIS chính thức ra mắt thị trường từ ngày 15/9/2019.
d) Nền tảng Định danh điện tử VNPT eKYC
Nền tảng định danh điện tử VNPT eKYC (VNPT eKYC) là một nền tảng Make in Viet Nam do Tập đoàn VNPT phát triển (làm chủ hoàn toàn về công nghệ) giúp xác minh, nhận dạng và trích xuất thông tin chính xác từ hình ảnh và giấy tờ cá nhân. Nền tảng được nghiên cứu, phát triển và hoàn thiện dựa trên các công nghệ 4.0 mũi nhọn như: công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ chuỗi khối (Blockchain) và Nhận dạng sinh trắc học (Biometric Recognition).
VNPT eKYC chính thức ra mắt thị trường cuối năm 2019, nền tảng có 74 khách hàng đăng ký dùng thử với số lượt request API là 146.936.868 lượt (từ tháng 10/2019-10/2020). Khách hàng tập trung ở các khối ngành chính là: Ngân hàng; Viễn thông và một số tổ chức doanh nghiệp.
Nền tảng VNPT eKYC đã và đang triển khai cho 5 khối ngành là: (1) Ngân hàng; (2) Chứng khoán; (3) Viễn thông; (4) Nhà tích hợp hệ thống; (5) Chính phủ với hơn 20 doanh nghiệp, tổ chức. Trong đó, Ngân hàng là khối ngành hiện được Nền tảng VNPT eKYC tiếp cận nhiều nhất: tổ chức ngân hàng (12); công ty Fintech (3); Công ty tích hợp hệ thống (2); tổ chức chính phủ (1) và một số công ty chứng khoán.
đ) Nền tảng Trợ lý ảo tiếng Việt Viettel Cyberbot
Nền tảng Trợ lý ảo tiếng Việt Viettel Cyberbot là một nền tảng Make in Viet Nam được phát triển bởi Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội Viettel. Nền tảng Viettel Cyberbot ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để có thể hiểu được nội dung mà khách hàng muốn truyền tải trong quá trình giao tiếp và tự động cải tiến hệ thống liên tục từ chính những tình huống thực tế. Viettel Cyberbot giúp doanh nghiệp xây dựng hệ thống tổng đài tự động thông qua tương tác với khách hàng bằng tin nhắn (Chatbot) hoặc bằng giọng nói (Callbot), giúp tối ưu nguồn lực chăm sóc khách hàng đồng thời nâng cao trải nghiệm và mức độ hài lòng của khách hàng.
Nền tảng Trợ lý ảo Tiếng Việt Viettel Cyberbot chính thức ra mắt thị trường từ năm 2018. Trước khi ra mắt tại sự kiện các nền tảng Make in Viet Nam do Bộ Thông tin và Truyền thông bảo trợ (9/2020), nền tảng đã được đưa vào ứng dụng thực tế với trung bình 300.000 cuộc gọi mỗi tháng.
Khách hàng tập trung ở các khối ngành: (1) Tài chính ngân hàng, (2) Hành chính công, (3) Y tế, (4) Giáo dục,...
Sau khi ra mắt tại sự kiện của Bộ Thông tin và Truyền thông, nền tảng đã triển khai 2 đợt chiến dịch tuyên truyền phòng chống dịch Covid-19 tới người dân tỉnh Hải Dương, Bắc Ninh, Bắc Giang với tổng số lượng cuộc gọi qua hệ thống là 2,4 triệu cuộc gọi góp phần đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền phòng chống dịch covid-19 tại 3 tỉnh.
Kết luận
Có thể nói, Việt Nam đã và đang có những bước tiến phát triển vượt bậc, mạnh mẽ, trở thành một nền kinh tế năng động, hội nhập và hấp dẫn đầu tư trong khu vực. Trong bối cảnh phát triển và hội nhập quốc tế, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số, Việt Nam định hướng tập trung phát triển công nghệ Trí tuệ nhân tạo AI là một mũi nhọn, được dự báo trở thành ngành công nghệ đột phá nhất trong 10 năm tới.
Trí tuệ nhân tạo AI tại Việt Nam đang đi vào cuộc sống một cách mạnh mẽ, thay thế nhiều công việc thủ công, tốn sức lao động. Trên thế giới, các cường quốc đều xây dựng chiến lược phát triển riêng cho AI, lấy công nghệ AI làm cốt lõi cho sự tăng tốc của nền kinh tế. Tại Việt Nam, Chính phủ xác định công nghệ AI là sự đột phá, mũi nhọn cần được triển khai nghiên cứu, năm 2020 Việt Nam đứng thứ 76/172 quốc gia về chỉ số sẵn sàng cho AI. Bên cạnh việc tập trung thúc đẩy phát triển công nghệ, thì việc tập trung nguồn lực cho phát triển trí tuệ nhân tạo; liên kết các nhà nghiên cứu, đầu tư, doanh nghiệp, thúc đẩy nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo cũng luôn được quan tâm kịp thời.
Thủ tướng đã ban hành Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030 theo Quyết định số 127/QĐ-TTg ngày 26/01/2021. Chiến lược này đưa ra nhằm đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI, đưa AI trở thành lĩnh vực công nghệ quan trọng của Việt Nam trong cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Chiến lược được ban hành với hy vọng tạo ra cú huých cho sự phát triển AI của Việt nam, góp phần phát triển kinh tế xã hội và từng bước đưa Việt Nam trở thành điểm sáng về AI trong khu vực và trên thế giới. Tại Việt Nam, AI đã và đang được ứng dụng mạnh mẽ trong nhiều lĩnh vực như y tế, giáo dục, nông nghiệp, giao thông, thương mại điện tử... các nền tảng trí tuệ nhân tạo từng bước mang lại những thành công bước đầu, góp phần vào việc xây dựng và phát triển hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo trên cả nước.
Qua bài viết này, có thể thấy rõ, nền tảng Trí tuệ nhân tạo giúp các doanh nghiệp rút ngắn thời gian tích hợp giải pháp Trí tuệ nhân tạo vào quy trình vận hành, giúp tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu, bảo đảm các hoạt động diễn ra liên tục, mọi lúc, mọi nơi. Và nền tảng Trí tuệ nhân tạo cũng là một trong 35 nền tảng đã được Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông thúc đẩy phát triển và sử dụng trong Chương trình thúc đẩy phát triển và sử dụng các nền tảng số quốc gia phục vụ chuyển đổi số, phát triển chính phủ số, kinh tế số, xã hội số tại Quyết định số 186/QĐ-BTTTT ngày 11/02/2022.
Trần Quốc Tuấn
Tài liệu tham khảo
[1] Artificial Intelligence for a Better Future An Ecosystem Perspective on the Ethics of AI and Emerging Digital Technologies - Bernd Carsten Stahl
[2] Artificial Intelligence Index Report 2021 - Stanford University
[3] Quyết định số 127/QĐ-TTg ngày 26/01/2021 của Thủ tướng Chính phủ về Ban hành Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng Trí tuệ nhân tạo đến năm 2030
[4] https://www.predictiveanalyticstoday.com/artificial-intelligence-platforms/.