Trong các ứng dụng dịch vụ về sức khỏe của ngành Y tế, công nghệ có thể cung cấp tiềm năng về việc cải thiện việc chăm sóc sức khỏe bằng cách cải tiến việc xác thực việc cung cấp dịch vụ và chia sẻ hồ sơ một cách an toàn theo các quy định, quy tắc một cách chính xác theo yêu cầu đề ra. Đối với người tiêu dùng của tất cả các dịch vụ này, công nghệ cung cấp tiềm năng, theo hoàn cảnh, cho người sử dụng cá nhân có thể kiểm soát quyền truy cập và biết được ai đã truy cập vào hồ sơ cá nhân của mình. Các phương pháp quản lý dữ liệu hiện có, đặc biệt là dữ liệu cá nhân, thường liên quan đến các hệ thống công nghệ thông tin lớn hiện có và nằm trong một tổ chức, đơn vị duy nhất. Chính vì điều đó sẽ làm tăng chi phí, phức tạp khi thêm vào những kết nối hệ thống mạng và nhắn tin để giao tiếp với thế giới bên ngoài. Các hệ thống thường triển khai tập trung nên xảy ra các sự cố lớn sẽ gây ra tốn kém, chi phí lớn, chúng có thể dễ bị tấn công mạng, dữ liệu thường không đồng bộ, lỗi thời hay đơn giản là không chính xác.

Trong phần 1 của bài viết này đã giới thiệu 03 trường hợp điển hình thành công trong việc ứng dụng mới đối với công nghệ sổ cái phân tán trong chính phủ Vương quốc Anh bao gồm:

- Bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng chống lại các cuộc tấn công mạng;

- Giảm chi phí hoạt động và theo dõi sự phù hợp, đủ điều kiện để được hỗ trợ phúc lợi;

- Tính minh bạch và truy xuất nguồn gốc về cách chi tiêu tiền viện trợ.

Bài viết này tiếp tục giới thiệu 02 trường hợp điển hình khác bao gồm:

- Ứng dụng trong việc tạo cơ hội cho tăng trưởng kinh tế, thúc đẩy các doanh nghiệp vừa và nhỏ và tăng việc làm;

- Ứng dụng trong ngành thuê giúp giảm gian lận thuế.

Hình 1: Hai trường hợp điển hình ứng dụng công nghệ sổ cái phân tán

1. Trường hợp 4: Giảm rào cản tham gia thị trường và tạo điều kiện đổi mới cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ

Một trong những lợi ích tiềm năng lớn nhất của công nghệ DLT là khả năng loại bỏ các rào cản và xung đột trên thị trường và cho phép tạo ra các hình thức thị trường thông tin, dữ liệu mới. Trong đó, việc chia sẻ thông tin giữa các thực thể kinh tế thông qua sổ cái phân tán sẽ tạo điều kiện cho các hình thức đổi mới sáng tạo xuất hiện. Điều này sẽ cho phép các cơ quan chính phủ đạt được các kết quả trong việc tập trung vào công tác hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ tăng trưởng, phát triển thông qua sử dụng các thành tựu đổi mới công nghệ một cách hiệu quả.

Bối cảnh

Giảm bớt các khoản nợ giao dịch cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ khi giao dịch với chính quyền địa phương và quốc gia sẽ cho phép các doanh nghiệp này thay đổi hoạt động tự do hơn trong thị trường và giúp giảm chi phí hoạt động tổng thể. Đồng thời, việc cho phép các công ty này đăng ký sở hữu trí tuệ của họ trong một sổ cái phân tán, thay vì thông qua các ứng dụng đăng ký bằng sáng chế truyền thống, có thể làm giảm số lượng tranh chấp hợp đồng tổng thể. Tranh chấp hợp đồng chiếm 57% tổng số vụ kiện tụng ở Anh, nhiều hơn bất kỳ loại hình hoạt động pháp lý nào khác.

Đề xuất ứng dụng công nghệ DLT

Công nghệ DLT có thể được áp dụng trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong các hợp đồng thông minh và đăng ký tài sản. Bằng cách đăng ký tài sản trên một sổ cái phân tán, tất cả tài sản có thể trở thành 'tài sản thông minh' một cách hiệu quả, cung cấp bằng chứng đáng tin cậy cho nhiều loại dịch vụ hiện đang tiêu tốn thời gian và chi phí của các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ví dụ bao gồm đăng ký sở hữu trí tuệ và bằng sáng chế, di chúc, dịch vụ công chứng, dữ liệu sức khỏe và lương hưu. Sổ cái phân tán cung cấp một cách mới để điều phối các loại dịch vụ này, theo cách thực sự được số hóa với quy mô và hiệu quả lớn hơn.

Sổ cái phân tán có khả năng xử lý các khoản thanh toán vi mô, trao đổi phi tập trung và chuyển khoản theo cách mà công nghệ web hiện không có. Kết quả là, công nghệ DLT có tiềm năng làm thay đổi, làm giảm chi phí hoạt động của các khu vực pháp lý và doanh nghiệp thông qua:

- Giấy phép kinh doanh;

- Đăng ký;

- Bảo hiểm;

- Quản lý thuế ở nhiều cấp thành phố và cơ quan quản lý khác nhau;

- Dữ liệu lương hưu.

Các công nghệ DLT có thể giúp loại bỏ hoàn toàn một số chức năng, vì các công ty có thể đăng ký hoạt động không chỉ cho doanh nghiệp của họ mà còn cho tài sản của họ. Quan trọng hơn, công dân cũng có thể có nhiều quyền kiểm soát hơn đối với tài sản dữ liệu của họ (gọi là dữ liệu sức khỏe cá nhân), vốn do chính phủ nắm giữ theo truyền thống. Điều này sẽ cho phép công dân kiểm tra xem liệu dữ liệu của họ đã được truy cập và sử dụng theo cách chính xác với những mục đích chính đáng hay chưa.

Kết quả

Giảm chi phí giao dịch cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ và hợp lý hóa chi phí hoạt động cho chính quyền địa phương và quốc gia. Ngoài ra, việc có bằng chứng đáng tin cậy về quyền sở hữu đối với các tài sản kỹ thuật số như sở hữu trí tuệ sẽ giảm bớt các vụ việc kiện tụng, mang lại lợi ích tổng thể cho xã hội.

Trường hợp 5: Thuế giá trị gia tăng (VAT) của châu Âu

Nền kinh tế có thể được phân loại theo nhiều cách, bao gồm (i) nền kinh tế tuân thủ thuế, (ii) nền kinh tế tuân thủ thuế một phần và (iii) nền kinh tế không tuân thủ thuế (hoặc 'chợ đen'). Thiếu thuế VAT có thể xảy ra ở một trong ba lý do hoặc tất cả, bao gồm mất khả năng thanh toán của doanh nghiệp; sử dụng sáng tạo luật pháp quốc tế để cấu trúc các công ty theo cách tránh được trách nhiệm về thuế; hoặc các kịch bản đơn giản hơn 'không cần giấy tờ, chỉ tiền mặt'. Sự thiếu hụt hàng năm trong doanh thu từ thuế giá trị gia tăng (VA T) của châu Âu được ước tính là từ 151 tỷ € đến 193 tỷ €.

Công nghệ DLT có cả đặc điểm tăng trưởng theo cấp số nhân và tiềm năng làm cho các giao dịch minh bạch hơn. Vương quốc Anh có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các nhà phát triển công nghệ, quy trình và các giải pháp thực hiện cho công nghệ DLT nhằm giảm thiểu thất thoát thuế VAT của châu Âu.

Bối cảnh

Định luật Moore đã dự báo chính xác sự tăng trưởng theo cấp số nhân của mật độ xử lý tính toán kỹ thuật số vài thập kỷ trước. Trên thực tế, công nghệ thông tin đã phát triển theo cấp số nhân kể từ cuối những năm 1800, với những dự đoán hiện tại cho thấy điều này sẽ tiếp tục xảy ra trong suốt thế kỷ 21.

Công nghệ thông tin có khả năng tự tạo ra bởi vì chúng giúp tìm ra những ẩn số của tự nhiên thông qua các nghiên cứu, khám phá khoa học. Điều này lại cho phép chúng tôi phát triển các công nghệ nhanh hơn và hiệu quả hơn về chi phí, do đó điều này lại giúp tìm ra nhiều bí mật của tự nhiên hơn, điều này cuối cùng dẫn đến sự phát triển tổng năng lực công nghệ.

Có rất nhiều công nghệ ICT có sẵn để giúp làm giảm đáng kể sự thất thoát thuế VAT, bao gồm máy học, máy tính siêu kỹ thuật số, điện toán lượng tử và công nghệ sổ cái phân tán. Thách thức chính là liệu các chính phủ có thể triển khai và tận dụng các công nghệ này nhanh hơn các nhóm tội phạm có tổ chức có thể triển khai chúng.

Đề xuất ứng dụng công nghệ DLT

Sự phát triển của một loạt các tiêu chuẩn và giao thức VAT sẽ cho phép công nghệ DLT được triển khai trên toàn Châu Âu, với sự liên kết đơn phương của tất cả các giao dịch kế toán VAT, từ hóa đơn đến biên lai ngân hàng. Hệ thống có thể bao gồm các hợp đồng thông minh được thiết kế để bảo đảm việc tuân thủ các quy định về thuế, điều này cũng sẽ giúp giải quyết những khác biệt về khả năng áp dụng thuế VAT giữa các quốc gia thành viên EU.

Với các thiết bị điều khiển máy học đọc các giao dịch VAT của châu Âu trong thời gian thực, các giao dịch sai sót (bao gồm cái gọi là gian lận thuế) có nhiều khả năng bị phát hiện hơn so với các phương pháp kiểm toán hiện tại. Việc tăng cường khả năng truy xuất nguồn gốc và tính minh bạch - bao gồm các nhà cung cấp thanh toán, ngân hàng và các tổ chức tài chính khác - sẽ khiến kinh tế chợ đen khó thực hiện và dễ bị phát hiện hơn.

Kết quả

- Giảm gánh nặng hành chính đối với các công ty và tổ chức khác trong việc thu và nộp thuế VAT;

- Tăng tính minh bạch của các giao dịch theo thời gian thực trong toàn bộ nền kinh tế;

- Tạo cơ hội đánh giá rủi ro tín dụng chính xác hơn, giảm tổn thất do mất khả năng thanh toán;

- Cung cấp dữ liệu cho các bên cho vay tài chính cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, bao gồm cả bao thanh toán tín dụng;

- Kích hoạt hợp đồng thông minh giữa lĩnh vực kho bạc và thương mại.

Phần kết luận

Các sổ cái phân tán chắc chắn đem lại nhiều giá trị cho chính phủ, cung cấp các cách thức hoạt động mới giúp giảm thiểu gian lận, sai sót và chi phí cung cấp dịch vụ cho người dùng. Đồng thời, những công nghệ này cung cấp các hình thức đổi mới và khả năng giảm chi phí giao dịch cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Bài viết này chỉ nêu bật một số trường hợp sử dụng có thể. Khi sổ cái phân tán được áp dụng rộng rãi hơn, rất có thể một phương thức vận hành mới đối với các dịch vụ chính phủ sẽ xuất hiện.

Trần Kiên

Tài liệu tham khảo:

1. "Distributed Ledger Technology: Beyond block chain" A report by the UK Government Chief Scientific Adviser.

2.https://www.oecd.org/fr/gov/administration-innovante/oecd-guide-to-blockchain-technology-and-its-use-in-the-public-sector.htm