Trên thế giới, việc ra quyết định dựa trên dữ liệu đã có tác động đáng kể đến các loại hình kinh doanh khác nhau, trong mọi ngành nghề, đặc biệt là các công ty lớn nằm trong danh sách Fortune 500. Theo nghiên cứu từ IDC, chi tiêu toàn cầu cho dữ liệu lớn đạt 215 tỷ USD vào năm 2021, tăng 10% so với năm trước.

Các ngành hiện đang đầu tư nhiều nhất vào dữ liệu lớn và phân tích là ngân hàng, công nghệ thông tin, sản xuất, dịch vụ, quy trình sản xuất và viễn thông. Các thị trường lớn nhất là Hoa Kỳ, Nhật Bản, Trung Quốc và Vương quốc Anh.

Hình 1: Tỷ lệ chi cho dữ liệu phục vụ ra quyết định của các nước trên thế giới (Nguồn IDC Word)

Theo nghiên cứu của IDC, chi tiêu cho dữ liệu để phục vụ hỗ trợ quyết định trên thế giới tập trung ở một số nước lớn như Mỹ (51%) kế đó là Nhật Bản (28%) tiếp sau đó là Trung Quốc, Anh, Đức. Đây là những nền kinh tế mạnh và có những doanh nghiệp lớn.

Vì các lợi ích của dữ liệu định hướng quyết định mà việc đầu tư vào dữ liệu cũng tăng mạnh. Tuy nhiên đầu tư vào dữ liệu định hướng quyết định không có nghĩa là việc triển khai luôn thành công; nó đòi hỏi phải tạo ra một môi trường phù hợp để triển khai thực hiện.

Đối với những tổ chức cần cân bằng giữa xây dựng nền tảng dữ liệu và quy trình ra quyết định, họ cũng phải nuôi dưỡng một nền văn hóa hiệu quả nhằm thúc đẩy giá trị của dữ liệu cho các thành viên trong tổ chức.

Dữ liệu phục vụ hỗ trợ ra quyết định không chỉ phát sinh trong nội bộ của một ngành mà được cung cấp, sử dụng chéo giữa các ngành khác nhau. Theo thống kê của Statisca thì Tài chính, công nghệ thông tin và các trung tâm đổi mới sáng tạo là các nơi nắm giữ dữ liệu nhiều nhất phục vụ ra quyết định cho các ngành nghề. Đây là nguồn thu thập, quản lý và sản sinh ra dữ liệu phục vụ cho các ngành khác nhau.

Hình 2: Các lĩnh vực đang nắm giữ dữ liệu phục vụ ra quyết định (Nguồn Statista)

Trên cơ sở dữ liệu được thu thập, việc sử dụng dữ liệu phục vụ ra quyết định và vai trò của ra quyết định dựa trên dữ liệu thì Ngân hàng là lĩnh vực dẫn đầu với 60%. Các ngành khác như bảo hiểm, viễn thông, chăm sóc sức khỏe, bán lẻ… đều có tỉ lệ sử dụng dữ liệu phục vụ ra quyết định khá cao hơn 41%.

Hình 3: Ccác lĩnh vực đang sử dụng dữ liệu phục vụ ra quyết định (Nguồn Statista)

Sau đây chúng ta cùng xem xét cụ thể về việc ứng dụng dữ liệu phục vụ ra quyết định trong hai ngành là ngân hàng và bán vé:

Ra quyết định dựa trên dữ liệu trong ngành ngân hàng

Để duy trì tính cạnh tranh trong lĩnh vực tài chính, ngành ngân hàng luôn đặt khách hàng lên hàng đầu. Các ngân hàng và tổ chức tài chính đã nhận ra sự thành công phụ thuộc vào khách hàng và hiện đang tận dụng khối lượng lớn dữ liệu khách hàng để nghiên cứu về khách hàng và những yếu tố để giúp trở thành khách hàng trung thành đối dịch vụ tài chính được cung cấp..

Các khách hàng hiện nay đều mong muốn các ngân hàng cung cấp các dịch vụ tạo ra trải nghiệm cá nhân hóa, hấp dẫn, dễ hiểu và nhất quán trên tất cả các kênh cung cấp dịch vụ. Các ngân hàng truyền thống đang phải đối mặt với thực tế là khoảng 75% khách hàng cảm thấy bị thu hút bởi các đối thủ là các công ty công nghệ tài chính FinTech vì các công ty này cung cấp các sản phẩm linh hoạt với quy trình nhanh hơn, dễ sử dụng hơn.

Các công ty Fintech đang tích cực sử dụng dữ liệu định hướng quyết định để tạo ra trải nghiệm mới khách hàng mang tính chuyên biệt trên nền tảng của họ. Điều mà và các ngân hàng truyền thống đang bị tụt hậu.

Ngân hàng đang chuyển từ giao tiếp trực tiếp sang sử dụng các nền tảng và ứng dụng trực tuyến. Các mô hình dựa trên nền tảng đi kèm với nhiều thách thức, nhưng cũng có thể tạo ra cơ hội thu được lợi nhuận lớn nếu được triển khai phù hợp. Có các cơ hội để mở rộng doanh thu, nhưng chúng phụ thuộc rất nhiều vào việc thiết lập các quy trình ra quyết định dựa trên dữ liệu và khác với tư duy truyền thống.

Fintech đang nhanh chóng tạo ra làn sóng trong ngành tài chính do sử dụng công nghệ tiên tiến và đơn giản vì họ tiếp cận thị trường với tư duy khác với ngân hàng truyền thống. Fintech đã và đang thúc đẩy phục vụ đáp ứng đúng sự mong đợi của khách hàng là sự tiện lợi và đơn giản. Cạnh tranh trong lĩnh vực dựa trên nền tảng này đòi hỏi một tư duy sẵn sàng thay đổi và cần kỹ năng mới để kích hoạt các tiềm năng mới.

Ưu điểm của việc ra quyết định dựa trên ngày trong lĩnh vực tài chính ngân hàng

Việc đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu và sáng tạo đã mở đường cho các Fintech bước vào và giành được khách hàng, trong khi các ngân hàng truyền thống đã bị đặt vào tình thế khó khăn khi họ không theo kịp các dịch vụ kỹ thuật số mà khách hàng thường xuyên yêu cầu.

Các ngân hàng và Fintech đang đầu tư rất nhiều vào các sản phẩm và dịch vụ kỹ thuật số, nhưng để tạo thành công, họ cần phân tích dữ liệu lớn, học máy và các công cụ khác để cung cấp các thông tin chi tiết hữu ích. Dưới đây là những lợi thế hàng đầu của sử dụng dữ liệu định hướng quyết định quan trọng nhất:

+ Tăng cường năng lực kinh doanh

Với việc ra quyết định dựa trên dữ liệu, các ngân hàng truyền thống đang điều chỉnh mô hình kinh doanh cho phù hợp với bối cảnh kinh doanh mới. Bằng cách sử dụng các công cụ kỹ thuật số để hỗ trợ thu thập, phân tích và sử dụng dữ liệu để đưa ra quyết định, các ngân hàng tìm hiểu về khách hàng và giải quyết những vấn đề khó khăn nhanh hơn và dễ dàng hơn nhiều so với trước đây.

+ Cung cấp sự hiểu biết tốt hơn về nhu cầu của khách hàng

Hiểu khách hàng, thu nhập, thói quen chi tiêu và các yếu tố khác của khách hàng có thể cung cấp thông tin chi tiết có giá trị về cách khách hàng quản lý tiền của mình. Các ngân hàng có thể cung cấp cho khách hàng những ưu đãi dành riêng cho từng khách hàng bằng cách sử dụng thông tin cá nhân hóa được tạo ra từ dữ liệu.

- Xây dựng mối quan hệ bền chặt hơn với khách hàng

Cá nhân hóa người dùng cung cấp một cách để ngân hàng tương tác với khách hàng và dự đoán nhu cầu khách hàng - điều này giúp khách hàng hài lòng sử dụng dịch vụ nhiều lần. Các ngân hàng có cơ hội sử dụng dữ liệu để xác định các nhóm khách hàng và tạo ra các sản phẩm mới với trọng tâm là khách hàng.

Ra quyết định dựa trên dữ liệu trong ngành bán vé

Tạo ra các sự kiện thú vị và độc nhất rất khó trong thời đại thông tin hiện nay. Phần lớn các nhà tổ chức sự kiện đang áp dụng các cách lấy người tham dự làm trung tâm để lập chiến lược tổ chức sự kiện. Việc tập trung vào việc thu hút khán giả đã trở thành điều cần thiết và dữ liệu có thể được tận dụng để đảm bảo sự thành công của sự kiện.

Hệ thống bán vé có thể xử lý lượng dữ liệu rất lớn về số người giữ vé. Nếu bạn hiện đang sử dụng hệ thống bán vé hiện đại, bạn có thể đã có tất cả dữ liệu và công cụ phân tích cần thiết để bắt đầu đưa ra các quyết định thông minh hơn cho công ty của mình.

Khi được thiết lập đúng cách, hệ thống bán vé có thể giúp công ty tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí. Nền tảng bán vé đóng một vai trò thiết yếu trong các ngành kinh doanh với lượng dữ liệu đáng kể, vì chúng có thể dễ dàng giải quyết các yêu cầu hàng loạt đòi hỏi tốc độ nhanh.

Tuy nhiên, thu thập quá nhiều dữ liệu không cần thiết có thể làm giảm cơ hội thực sự hiểu được hành vi của người tham gia trong một sự kiện. Tốt nhất là tập trung vào các số liệu thống kê phù hợp cần thiết cho việc ra quyết định, để tạo ra sự dễ dàng và hiệu quả trong giai đoạn giải thích dữ liệu. Bắt đầu từ quy mô nhỏ là chìa khóa để có được kiến ​​thức cơ bản về loại dữ liệu nào sẽ có giá trị nhất.

Ưu điểm của việc ra quyết định dựa trên dữ liệu cho ngành bán vé

Mặc dù quá nhiều và dữ liệu không liên quan hoặc trọng tâm không rõ ràng có thể gây ra vấn đề, nhưng nếu được sử dụng đúng cách, việc ra quyết định dựa trên dữ liệu có tiềm năng rất lớn để thành công. Dưới đây là những lợi thế cụ thể về sử dụng dữ liệu trong ngành này:

+ Tạo trải nghiệm người tham dự được cá nhân hóa

Trải nghiệm sự kiện được cá nhân hóa nằm trong tầm tay khi người hâm mộ sử dụng RFID, iBeacon hoặc VR, vì những công nghệ này cho phép mang lại những trải nghiệm độc đáo.

+ Sử dụng dữ liệu để thực hiện điều chỉnh theo thời gian thực

Thu thập dữ liệu trong thời gian thực cho phép các nhà tổ chức sự kiện xác định mức độ tương tác của những người tham gia trong một sự kiện. Nếu một hệ thống sự kiện xác định rằng khách hàng không tích cực, nó có thể gửi cho họ những thông báo, lời kêu gọi hành động thú vị hoặc một lịch trình sự kiện khác.

Có hai cách tiếp cận thu thập dữ liệu cơ bản: chủ động và thụ động. Thu thập dữ liệu tích cực tập trung nhiều hơn vào các hoạt động của người tham dự trong ứng dụng sự kiện, trong khi phương pháp thụ động thu thập dữ liệu khi người tham gia di chuyển qua sự kiện.

Thiết bị đeo tay có thể được sử dụng để theo dõi các khu vực phổ biến nhất tại một địa điểm để xem mọi người muốn dành thời gian ở đâu. Người quản lý sự kiện có thể sử dụng dữ liệu để cung cấp nhiều hoạt động hơn ở những nơi đó và sắp xếp không gian một cách hiệu quả cho các quy mô nhóm và loại hoạt động khác nhau.

+ Giải quyết các vấn đề về luồng đám đông

Công nghệ mới cho phép các nhà tổ chức sự kiện hiểu được mật độ đám đông để thiết kế địa điểm, luồng ra vào và quy trình quản lý được tối ưu hóa để đạt hiệu quả tốt nhất. Hàng dài chờ ở lối vào thường là tín hiệu cho thấy có điều gì đó không hoạt động và với dữ liệu đó, nhà tổ chức có thể thiết lập các điểm đăng ký bổ sung.

Những người tham dự đi lang thang nhầm lẫn có thể cần biển báo tốt hơn tại sự kiện hoặc bản đồ bên trong ứng dụng sự kiện để hướng dẫn họ. Theo dõi xu hướng chỗ ngồi cũng hữu ích trong việc tìm hiểu xem có khoảng trống, điểm quá bão hòa và bất kỳ vấn đề nào khác về chỗ ngồi hay không.

+ Sử dụng dữ liệu để đặt giá vé động

Trong bán vé, định giá động là một chiến lược bán hàng thành công thay đổi giá vé cho các khách hàng khác nhau. Giá thay đổi có chủ ý để tối ưu hóa và tối đa hóa lợi nhuận tổng thể cũng như ảnh hưởng đến số lượng vé bán được. Hơn nữa, định giá động thường là điều chỉnh giá tự động sẽ cung cấp cùng một vé với các mức giá khác nhau cho những người khác nhau vào những thời điểm khác nhau.

Theo cách truyền thống, giá bán lẻ được đặt dựa trên các quy tắc giá tĩnh sử dụng một số lượng dữ liệu đầu vào hạn chế. Bằng cách này, một lượng lớn dữ liệu đã không được sử dụng để tối ưu hóa việc định giá. Trong một thế giới hiện đại, có nhịp độ nhanh, các chiến lược định giá động dựa trên dữ liệu khai thác tất cả sức mạnh của dữ liệu người tiêu dùng để thúc đẩy các quyết định về giá. Sự bùng nổ của dữ liệu lớn đã mở ra nhiều cơ hội doanh thu mới cho các giải pháp định giá thông minh.

Ví dụ về ra quyết định theo hướng dữ liệu

Kết luận

Dữ liệu rất quan trọng đối với hiệu suất tổng thể của mọi tổ chức. Dữ liệu là nền tảng của tất cả các quy trình, có nghĩa là việc ra quyết định dựa trên dữ liệu là một công cụ mạnh để các tổ chức, doanh nghiệp biết hiện trạng chính mình, điều gì đang hoạt động tốt và điều gì không.

Khi các tổ chức, doanh nghiệp quan sát và phân tích dữ liệu từ quá khứ và hiện tại, từ đó có thể đưa ra những hiểu biết hữu ích và mang tính dự đoán. Điều này giúp thực hiện các chính sách và chiến lược hữu ích cho sự phát triển và dẫn đến cải thiện tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Vì vậy, việc sử dụng dữ liệu trong hoạt động của tổ chức là rất quan trọng và được xác định là yếu tố cạnh tranh trong thời đại chuyển đổi số, phát triển kinh tế số. Qua các kinh nghiệm quốc tế trên, các doanh nghiệp Việt Nam cần nhận thức rõ vai trò của dữ liệu và lợi ích dữ liệu mang lại trong hoạt động của mình để nâng cao năng lực cạnh tranh trong thời kỳ hội nhập quốc tế.

Nguyễn Khánh

Tài liệu tham khảo

https://softjourn.com/insights/data-driven-decision-making

https://onlinemasters.ohio.edu/blog/data-driven-decision-making/

https://www.albany.edu/news-center/news/2022-case-data-driven-decision-making-government

https://online.hbs.edu/blog/post/data-driven-decision-making