Giai đoạn 2011 – 2020, triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong giải quyết công việc của các cơ quan nhà nước tỉnh Sơn La từng bước được cải thiện, hiệu quả, hiệu lực của công tác quản lý, điều hành được nâng cao, tạo thuận lợi cho cá nhân và tổ chức trong giải quyết thủ tục hành chính (TTHC). Đến nay, hệ thống thông tin hành chính điện tử của tỉnh, của các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố đã thực hiện kết nối với các cơ quan, tổ chức liên quan, được xây dựng và đưa vào vận hành thông suốt, ổn định, bảo đảm an toàn, an ninh. Trên cơ sở đó, tạo lập nền tảng triển khai thống nhất các hệ thống thông tin, các ứng dụng CNTT phục vụ sự chỉ đạo, điều hành của tỉnh và chính quyền cấp huyện, cấp xã.
Hạ tầng kỹ thuật CNTT của các cơ quan nhà nước cơ bản đáp ứng việc triển khai ứng dụng CNTT, 100% cán bộ công chức, viên chức tỉnh, huyện đã được trang bị máy tính phục vụ công việc, 100% máy tính đều được kết nối internet. Mạng truyền số liệu chuyên dùng của các cơ quan nhà nước đã được triển khai, kết nối từ Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh đến các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh; 100% máy tính tại các cơ quan nhà nước cấp tỉnh, huyện được trang bị phần mềm diệt virus có bản quyền.
Hệ thống phần mềm Quản lý văn bản và điều hành dùng chung đã được triển khai tại 19 cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh, 12 UBND các huyện, thành phố, 12 đơn vị sự nghiệp thuộc tỉnh, 323 đơn vị sự nghiệp trực thuộc các sở, ban, ngành và các phòng ban trực thuộc UBND các huyện, thành phố, 204 xã, phường, thị trấn. Tỷ lệ văn bản trao đổi giữa các cơ quan, đơn vị dưới dạng điện tử (hoàn toàn không dung văn bản giấy) đạt 97%. Đã kết nối đồng bộ và thông suốt hệ thống phần mềm Quản lý văn bản và điều hành đến hết các cơ quan nhà nước trên địa bàn tỉnh Sơn La với trục liên thông quốc gia.
Hệ thống thư điện tử công vụ tỉnh Sơn La (mail.sonla.gov.vn) được triển khai tập trung, phục vụ cho các cán bộ, công chức, viên chức cơ quan nhà nước (từ tỉnh, huyện và từng bước mở rộng đến cấp xã) trong việc trao đổi, chuyển và nhận thông tin trên môi trường mạng, qua đó nâng cao chất lượng và tính hiệu quả trong công việc của các cơ quan nhà nước. Tổng số tài khoản thư điện tử được cấp hiện nay là hơn 8.000 tài khoản, trong đó có 19 cơ quan hành chính cấp tỉnh, 12 UBND các huyện, thành phố có 100% cán bộ, công chức đã được cấp hộp thư điện tử công vụ sử dụng thường xuyên trong công việc.
100% các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố đã có Cổng/Trang thông tin điện tử đáp ứng yêu cầu, đăng tải đầy đủ thông tin giới thiệu về tỉnh, cơ quan đơn vị, địa phương, các tin tức thông tin chỉ đạo điều hành của lãnh đạo tỉnh, sở, ngành, huyện, các hoạt động trong tỉnh được cập nhật thường xuyên, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, các văn bản hành chính đăng tải kịp thời tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp khai thác thông tin; 100% các thủ tục hành chính đã được các sở, ngành, huyện cung cấp trực tuyến mức độ 2 trên cổng thông tin điện tử của tỉnh, của cơ quan, đơn vị.
Các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3,4 đang được các cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện (1.699/1.699 dịch vụ công trực tuyến mức độ 2; 439 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3; 91 dich vụ công trực tuyến mức độ 4). Ứng dụng CNTT trong thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông được thực hiện có hiệu quả, nâng cao chất lượng, hiệu quả giải quyết TTHC theo hướng công khai, minh bạch, nhất là trong lĩnh vực đăng ký kinh doanh, đất đai, xây dựng… Hiện nay đang phối hợp với Tổng công ty Bưu điện VN thực hiện việc kết nối hệ thống CNTT của Tổng công ty Bưu điện với Cổng dịch vụ công và Hệ thống thông tin một cửa điện tử của tỉnh phục vụ tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết TTHC qua dịch vụ bưu chính công ích nhằm mang lại hiệu quả cao hơn trong việc tiếp nhận và giải quyết TTHC phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Triển khai, cấp phát, hướng dẫn sử dụng Chứng thư số và chữ ký số chuyên dùng cho cơ quan hành chính nhà nước tỉnh Sơn La; tích hợp chữ ký số chuyên dùng vào hệ thống thư điện tử tỉnh Sơn La; đã tiến hành 20 đợt đăng ký và cấp phát thuê bao Chứng thư số cho các cơ quan nhà nước tỉnh Sơn La với tổng số 1.596 chứng thư số đã được bàn giao, cho các cơ quan, đơn vị đưa vào sử dụng có hiệu quả.
Tỉnh đã đẩy mạnh, mở rộng phạm vi triển khai các ứng dụng phần mềm CNTT chuyên ngành trong hầu hết các cơ quan, đơn vị .
Chủ động đa dạng hóa các hình thức đầu tư triển khai các dự án CNTT với hình thức thuê dịch vụ CNTT.
Như vậy việc đẩy mạnh ứng dụng, phát triển CNTT trên địa bàn tỉnh Sơn La giai đoạn 2011-2020 đã có nhiều chuyển biến mạnh mẽ; công tác tham mưu, quản lý nhà nước về ứng dụng CNTT đã gắn với cải cách hành chính, giúp cho việc đơn giản hóa, chuẩn hóa hồ sơ thủ tục hành chính, giảm thời gian, tiết kiệm chi phí, đáp ứng ngày càng cao nhu cầu của người dân và doanh ngiệp.
Ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan hành chính được triển khai một cách đồng bộ, từng bước phát triển theo hướng “Chính quyền điện tử”. Các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện, cấp xã trung tâm phục vụ hành chính công tỉnh, bộ phận tiếp nhận và trả kết quả cấp huyện, cấp xã đã triển khai đồng bộ phần mềm một cửa điện tử, cổng thông tin hành chính công, cổng dịch vụ công trực tuyến của tỉnh.
Bên cạnh đó vẫn còn một số tồn tại như: Năng lực hạ tầng kỹ thuật về CNTT trong các cơ quan hành chính nhà nước còn hạn chế chưa đáp ứng được yêu cầu triển khai các ứng dụng CNTT phục vụ xây dựng chính quyền điện tử trong giai đoạn hiện nay; Việc triển khai ứng dụng dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 của một số ngành, lĩnh vực còn chậm. Tỷ lệ hồ sơ TTHC xử lý trực tuyến ở mức độ 3, 4 chưa đạt yêu cầu.
Nguyên nhân của những tồn tại nêu trên là do kinh phí đầu tư cho ứng dụng CNTT còn hạn chế và phân tán, thiếu tập trung, chưa đồng bộ giữa các cấp.
Ngoài ra người đứng đầu ở một số cơ quan, đơn vị chưa thực sự quan tâm chỉ đạo để đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong triển khai thực hiện nhiệm vụ chính trị. Một bộ phận cán bộ, công chức còn nhận thức đầy đủ về sự cần thiết và vai trò quan trọng của ứng dụng CNTT trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn.
Để xây dựng Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021-2030, UBND tỉnh Sơn La đã đề ra các nhiệm vụ, giải pháp ứng dụng CNTT phục vụ CCHC với mục tiêu: Hoàn thiện nền tảng Chính quyền điện tử nhằm nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước và chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp; phát triển Chính quyền điện tử dựa trên dữ liệu và dữ liệu mở hướng tới Chính quyền số, kinh tế số và xã hội số; bảo đảm an toàn thông tin và an ninh mạng.
Cùng với đó, các nhiệm vụ và giải pháp cụ thể cho giai đoạn này bao gồm:
1. Xây dựng nền tảng công nghệ phát triển Chính quyền điện tử phù hợp với xu thế phát triển Chính phủ điện tử
Triển khai áp dụng Kiến trúc Chính quyền điện tử tỉnh Sơn La phiên bản 2.0 trong quá trình xây dựng Chính quyền điện tử của tỉnh.
Xây dựng, phát triển trục chia sẻ tích hợp dùng chung tỉnh (LGSP) kết nối với Trục liên thông văn bản quốc gia theo công nghệ tiên tiến làm nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu giữa các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu của tỉnh, xây dựng và đưa vào vận hành năm 2020, tiếp tục phát triển, hoàn thiện trong giai đoạn 2021-2025.
Xây dựng, hoàn thiện các cơ sở dữ liệu chuyên ngành kết nối liên thông, chia sẻ với trục liên thông và các Hệ thống thông tin của tỉnh.
Duy trì, khai thác sử dụng hạ tầng mạng số liệu chuyên dùng tỉnh Sơn La, giai đoạn 2020-2025 mở rộng đến cấp xã.
Duy trì, mở rộng Hệ thống phòng, chống mã độc tập trung tỉnh Sơn La theo mô hình quản trị tập trung.
2. Xây dựng, phát triển Chính quyền điện tử bảo đảm gắn kết chặt chẽ giữa ứng dụng CNTT với cải cách hành chính
Ứng dụng Hệ thống thông tin phục vụ họp và xử lý công việc các cơ quan nhà nước tại HĐND, UBND cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã phục vụ chỉ đạo điều hành để rút ngắn thời gian họp, giảm giấy tờ hành chính và nâng cao hiệu lực, hiệu quả chỉ đạo, điều hành của người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước, đưa vào vận hành năm 2020, phát triển hoàn thiện trong giai đoạn 2021-2025.
Hoàn thiện chức năng, tính năng kỹ thuật: Phần mềm một cửa điện tử cấp tỉnh, huyện, xã; Cổng Dịch vụ công của tỉnh; thực hiện kết nối, tích hợp chia sẻ dữ liệu Cổng Dịch vụ công của tỉnh với Cổng Dịch vụ công quốc gia và Hệ thống thông tin một cửa điện tử của tỉnh.
Xây dựng Hệ thống thông tin báo cáo của tỉnh để triển khai quy định về chế độ báo cáo của cơ quan hành chính nhà nước; kết nối Hệ thống thông tin báo cáo Chính phủ và Hệ thống thông tin báo cáo nội bộ, đưa vào vận hành trong giai đoạn 2020-2022, phát triển hoàn thiện trong giai đoạn 2023-2025.
Nâng cao hiệu quả sử dụng hệ thống thư điện tử công vụ của tỉnh; cung cấp hộp thư điện tử cho các cán bộ, công chức của các đơn vị sự nghiệp, các xã, phường, thị trấn.
Tổ chức chuẩn hóa cấu trúc, hệ thống mã hóa định danh các hệ thống thông tin, phần mềm trên địa bàn tỉnh; thực hiện số hóa dữ liệu và cung cấp danh mục dữ liệu đã được số hóa theo quy định để tích hợp, chia sẻ giữa các hệ thống thông tin của các cơ quan nhà nước bảo đảm dữ liệu được thu thập một lần.
3. Bảo đảm các nguồn lực triển khai xây dựng Chính quyền điện tử
Huy động các nguồn lực ưu tiên xây dựng Chính quyền điện tử theo hình thức thuê dịch vụ CNTT trọn gói theo quy định.
Phối hợp với các đơn vị tổ chức đào tạo chuyên sâu cho các cán bộ chuyên trách về CNTT đào tạo kiến thức nâng cao về quản trị mạng cho cán bộ CNTT chuyên trách tại các sở, ban, ngành, các huyện, thành phố và đơn vị sự nghiệp, các xã, phường, thị trấn thuộc tỉnh.
Tăng cường sự tham gia của các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ bưu chính công ích trong việc triển khai Chính quyền điện tử; trong hỗ trợ cá nhân, tổ chức thực hiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 3,4.
Tích cực tuyên truyền nâng cao nhận thức, thay đổi thói quen, hành vi để tạo sự đồng thuận của người dân, doanh nghiệp về phát triển Chính quyền điện tử.
Nguyễn Hạnh