Hiện nay, công nghệ thông tin (CNTT) được xem là một công cụ hữu hiệu tạo lập phương thức phát triển mới, là một trong những động lực quan trọng phát triển kinh tế tri thức, xã hội thông tin. Ứng dụng CNTT đã góp phần nâng cao năng suất lao động, cải thiện năng lực cạnh tranh của từng doanh nghiệp và nền kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, bảo đảm phát triển nhanh, bền vững đất nước. Để thúc đẩy ứng dụng CNTT vào hoạt động của cơ quan nhà nước, công tác xây dựng Kế hoạch đóng một vai trò hết sức quan trọng. Xác định được mục tiêu, nội dung, phạm vi, định hướng ứng dụng CNTT phù hợp với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội nói riêng và phù hợp với các Chương trình, kế hoạch quốc gia nói chung, góp phần thực hiện thành công quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Ngày 10/4/2007, Chính phủ ban hành Nghị định số 64/2007/NĐ-CP về ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan nhà nước, trong đó có quy định cụ thể nội dung xây dựng kế hoạch ứng dụng CNTT tại Điều 25 như sau: “Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm xây dựng kế hoạch 5 năm về ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan mình, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt hoặc đề nghị Thủ tướng Chính phủ ủy quyền cho cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; Bộ Bưu chính, Viễn thông có trách nhiệm hướng dẫn xây dựng và thẩm định kế hoạch 5 năm đối với các nội dung quy định tại khoản 3 Điều này trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt”. Thực hiện Nghị định số 64/2007/NĐ-CP, với tư cách Bộ chủ trì tổ chức triển khai thực hiện Quyết định số 1605/QĐ-TTg ngày 27/8/2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình quốc gia về ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan nhà nước giai đoạn 2011-2015, để bảo đảm ứng dụng CNTT đồng bộ trên quy mô toàn quốc, phù hợp với mục tiêu, nội dung của Chương trình quốc gia về ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan nhà nước giai đoạn 2011-2015, Bộ Thông tin và Truyền thông đã đôn đốc, hướng dẫn các Bộ, ngành, địa phương xây dựng Kế hoạch ứng dụng CNTT 05 năm giai đoạn 2011-2015 và các Kế hoạch ứng dụng CNTT hàng năm.
Nhằm triển khai đồng bộ, thống nhất các mục tiêu, nội dung của Chương trình quốc gia về ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan nhà nước giai đoạn 2011-2015 trên phạm vi toàn quốc, kế thừa và phát huy những kết quả đã đạt được từ việc triển khai Quyết định số 43/2008/QĐ-TTg ngày 24/3/2008 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt kế hoạch ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan nhà nước năm 2008 và Quyết định số 48/2009/QĐ-TTg ngày 31/3/2009 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt kế hoạch ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan nhà nước giai đoạn 2009-2010, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành các Văn bản số 491/BTTTT-ƯDCNTT ngày 25/02/2010 gửi các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Văn bản số 494/BTTTT-ƯDCNTT ngày 25/02/2010 gửi các tổ chức chính trị, chính trị - xã hội hướng dẫn các cơ quan, địa phương xây dựng Kế hoạch ứng dụng CNTT giai đoạn 2011-2015. Để có thể đánh giá một cách chính xác, cụ thể về các mục tiêu, nội dung ứng dụng CNTT 05 năm giai đoạn 2011-2015 của các Bộ, ngành, địa phương, ngày 03/6/2010, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Quyết định số 802/QĐ-BTTTT thành lập Hội đồng thẩm định kế hoạch ứng dụng CNTT của các cơ quan nhà nước giai đoạn 2011-2015. Hội đồng đã tổ chức các phiên họp toàn thể thẩm định kế hoạch ứng dụng CNTT giai đoạn 2011-2015 của 25 Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, 52 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, 08 tổ chức chính trị, chính trị - xã hội. Các ý kiến góp ý của Bộ Thông tin và Truyền thông là cơ sở để các Bộ, ngành, địa phương hoàn thiện và phê duyệt kế hoạch ứng dụng CNTT giai đoạn 2011-2015 của mình. Đến nay, 19/30 Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, 08/12 tổ chức chính trị, chính trị - xã hội, 50/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã phê duyệt Kế hoạch ứng dụng CNTT 05 năm giai đoạn 2011-2015. Kế hoạch ứng dụng CNTT 05 năm giai đoạn 2011-2015 là cơ sở để các Bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh ứng dụng và phát triển CNTT, góp phần phát triển kinh tế - xã hội.
Thực hiện nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 1605/QĐ-TTg ngày 27/8/2010 của Thủ tướng Chính phủ, hàng năm Bộ Thông tin và Truyền thông đều hướng dẫn các Bộ, ngành, địa phương xây dựng kế hoạch ứng dụng CNTT hàng năm nhằm định hướng các Bộ, ngành, địa phương xác định các mục tiêu, nội dung ứng dụng CNTT ưu tiên triển khai, góp phần thực hiện Kế hoạch ứng dụng CNTT giai đoạn 2011-2015 của mình, đồng thời cũng thực hiện thành công Chương trình quốc gia về ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan nhà nước giai đoạn 2011-2015.
Để hướng dẫn xây dựng Kế hoạch ứng dụng CNTT năm 2012, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành các Văn bản số 1792/BTTTT-ƯDCNTT ngày 20/6/2011 gửi các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, các tổ chức chính trị, chính trị - xã hội, Văn bản số 1804/BTTTT-ƯDCNTT ngày 20/6/2011 gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Trên cơ sở hướng dẫn của Bộ Thông tin và Truyền thông, năm 2012, 23/30 Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, 39/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương báo cáo Bộ Thông tin và Truyền thông đã xây dựng và phê duyệt Kế hoạch ứng dụng CNTT năm 2012. Để xây dựng Kế hoạch năm 2013, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành các văn bản số 1729/BTTTT-ƯDCNTT ngày 05/7/2012 gửi các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, các tổ chức chính trị, chính trị - xã hội; Văn bản số 1750/BTTTT-CNTT ngày 09/7/2012 gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hướng dẫn các cơ quan xây dựng Kế hoạch ứng dụng CNTT năm 2013. Theo đó, năm 2013, 13/30 Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, 31/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương báo cáo Bộ Thông tin và Truyền thông đã xây dựng và phê duyệt Kế hoạch ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan nhà nước năm 2013. Tiếp theo, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành các văn bản số 1959/BTTTT-ƯDCNTT ngày 04/7/2013 gửi các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, các tổ chức chính trị, chính trị xã hội; Văn bản số 1943/BTTTT-CNTT ngày 04/7/2013 gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hướng dẫn các cơ quan xây dựng Kế hoạch ứng dụng CNTT năm 2014. Đến thời điểm hiện tại có 11/30 Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và 32/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương báo cáo Bộ Thông tin và Truyền thông đã xây dựng và phê duyệt Kế hoạch ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan nhà nước năm 2014. Đối với năm 2015, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành các văn bản số 2031/BTTTT-THH ngày 21/7/2014 gửi các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, các tổ chức chính trị, chính trị xã hội, Văn bản số 2016/BTTTT-THH ngày 18/7/2014 gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hướng dẫn các cơ quan xây dựng Kế hoạch ứng dụng CNTT năm 2015.
Việc xây dựng và triển khai kế hoạch ứng dụng CNTT đúng hướng đã góp phần đẩy mạnh ứng dụng CNTT tại các Bộ, ngành, địa phương. Cụ thể: Số lượng cán bộ, công chức được trang bị máy tính phục vụ công việc ngày càng tăng, góp phần tạo môi trường làm việc điện tử rộng khắp. Khoảng 90% cán bộ, công chức trong cơ quan nhà nước được trang bị máy tính phục vụ công việc. Hệ thống mạng nội bộ (LAN) được triển khai tại tất cả các Bộ, ngành, địa phương, 100% cơ quan nhà nước có mạng nội bộ (LAN, Intranet, Extranet). Hầu hết các Bộ, ngành, địa phương đã triển khai hệ thống thư điện tử chính thức (tên miền .gov.vn) và cung cấp hộp thư điện tử phục vụ công việc. 100% các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã trang bị hệ thống quản lý văn bản và điều hành phục vụ công việc. 100% các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã có trang/cổng thông tin điện tử đáp ứng yêu cầu theo khoản 2, Điều 28 của Luật Công nghệ thông tin. Hàng năm, mỗi cơ quan đã cung cấp hàng nghìn tin bài lên trang/cổng thông tin điện tử, nhiều mục tin được cập nhật nhiều lần trong ngày. Trên trang/cổng thông tin điện tử của cơ quan nhà nước, các dịch vụ công trực tuyến đã được cung cấp đầy đủ ở mức độ 1, 2; dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 đang được các cơ quan đầu tư và đưa vào sử dụng với số lượng ngày càng tăng (năm 2008: mới có 6 tỉnh, thành phố cung cấp 30 dịch vụ; năm 2012: có 49 tỉnh, thành phố cung cấp 1609 dịch vụ mức độ 3; năm 2013: số lượng các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 là 2.258 dịch vụ, dịch vụ công mức độ 4 là 56 dịch vụ).
Ngoài việc ban hành các văn bản hướng dẫn các Bộ, ngành, địa phương xây dựng kế hoạch ứng dụng CNTT 05 năm, hàng năm, Bộ Thông tin và Truyền thông còn tổ chức nhiều Hội nghị, Hội thảo nhằm hướng dẫn các cơ quan, đơn vị triển khai các nội dung liên quan đến ứng dụng CNTT. Cụ thể như: Tổ chức các hội nghị tập huấn quản lý đầu tư ứng dụng CNTT theo Nghị định số 102/2009/NĐ-CP ngày 06/11/2009 của Chính phủ về quản lý đầu tư ứng dụng CNTT sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước, tổ chức Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm xây dựng và triển khai các dự án quy mô quốc gia theo Quyết định số 1605/QĐ-TTg ngày 27/8/2010 của Thủ tướng Chính phủ, tổ chức các khóa đào tạo về lập và quản lý dự án, lập dự toán chi phí đầu tư ứng dụng CNTT… nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan, đơn vị trong việc xây dựng cũng như triển khai ứng dụng CNTT.
Để đẩy mạnh ứng dụng, phát triển CNTT đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và hội nhập quốc tế, công tác hướng dẫn và xây dựng kế hoạch ứng dụng CNTT ngày càng giữ vai trò quan trọng, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ tiếp tục quan tâm, thực hiện.
Tạ Thị Hồng Lý, Cục Tin học hóa