- Về cải cách thể chế:
Trong Quý I/2021, các bộ, ngành, địa phương tập trung ban hành và triển khai các giải pháp cụ thể để nâng cao chất lượng xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tăng cường hiệu quả thi hành pháp luật thuộc phạm vi quản lý, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Từ đầu năm đến nay, các bộ, ngành, địa phương đã tham mưu, trình Chính phủ 23 Nghị định, Thủ tướng Chính phủ ban hành 11 quyết định để điều chỉnh các mối quan hệ kinh tế - xã hội mới pháp sinh. Tính đến ngày 01/3/2021, các bộ, cơ quan còn nợ đọng 16 văn bản quy định chi tiết các luật đã có hiệu lực pháp luật, thuộc trách nhiệm của 08 bộ.
Công tác kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật được thực hiện thường xuyên và có nhiều kết quả tích cực. Ngoài ra, công tác pháp điển hóa cũng được chú trọng triển khai. Ngày 29/01/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 09/NQ-CP phê duyệt kết quả pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật đối với các chủ đề: Bảo hiểm; Giao thông, vận tải; Thi đua, khen thưởng, các danh hiệu vinh dự nhà nước; Thông tin, báo chí, xuất bản và 27 đề mục.
Công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật được quan tâm đẩy mạnh.
- Về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước:
Bộ Nội vụ đã tích cực phối hợp với các bộ, cơ quan để xây dựng, hoàn thiện và trình Chính phủ Đề án Cơ cấu Chính phủ nhiệm kỳ 2021 - 2026. Các bộ, cơ quan ngang bộ đang tích cực rà soát, hoàn thiện và ban hành Thông tư hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, cấp huyện thuộc phạm vi ngành, lĩnh vực quản lý; đồng thời, rà soát, đề xuất điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và kiện toàn cơ cấu tổ chức của bộ, cơ quan mình phù hợp với quy định tại Nghị định số 101/2020/NĐ-CP.
Đến nay, Bộ Nội vụ đã nhận được báo cáo kết quả triển khai sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy các đơn vị trực thuộc của 10 bộ, cơ quan ngang bộ. Tại địa phương, trên cơ sở các quy định mới của Chính phủ tại Nghị định số 107/2020/NĐ-CP và Nghị định số 108/2020/NĐ-CP, nhiều nơi đã tích cực rà soát, ban hành Đề án sắp xếp lại, kiện toàn tổ chức bên trong các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh và các phòng chuyên môn thuộc UBND cấp huyện theo thẩm quyền được giao. Một số địa phương đạt kết quả tích cực là: Đà Nẵng, Quảng Trị, Bình Định, Ninh Thuận, Quảng Nam, Quảng Bình, Sơn La,...
Tiếp tục hoàn thiện thể chế về tổ chức chính quyền địa phương, Bộ Nội vụ đang tích cực phối hợp với Văn phòng Chính phủ và các cơ quan liên quan để hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành một số nghị định quy định chi tiết các biện pháp thi hành các nghị quyết của Quốc hội về thực hiện thí điểm mô hình chính quyền đô thị ở một số địa phương (Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng).
- Cải cách thủ tục hành chính (TTHC):
Trong Quý I/2021, công tác cải cách TTHC được các bộ, ngành, địa phương
tập trung và một số nhiệm vụ trọng tâm là: Công bố, cập nhật kịp thời các TTHC
sửa đổi, bổ sung và ban hành mới vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC; đẩy
mạnh giải quyết hồ sơ TTHC trên môi trường điện tử; tăng cường tích hợp, cung
cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4 trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia;
triển khai các nhiệm vụ về rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến
hoạt động kinh doanh theo quy định tại Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ.
Về công bố, công khai TTHC: Tính từ ngày 01/01/2021 đến ngày 22/3/2021, các bộ, ngành, địa phương đã rà soát, ban hành 275 quyết định công bố TTHC sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ thuộc phạm vi quản lý; đồng thời, công khai, cập nhật danh mục và nội dung TTHC thuộc phạm vi quản lý của bộ, cơ quan, địa phương mình trên Cổng dịch vụ công quốc gia và các kênh thông tin khác theo quy định, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tra cứu, tìm hiểu và thực hiện TTHC. Theo thống kê, tại thời điểm ngày 22/3/2021, cả nước có 6520 TTHC, trong đó 3.819 TTHC thực hiện tại bộ, cơ quan Trung ương, 1546 TTHC thực hiện tại địa phương và 1565 TTHC ngành dọc tại địa phương.
Về vận hành Cổng dịch vụ công quốc gia: Các bộ, ngành, địa phương đã đẩy
mạnh tiến độ rà soát, cấu trúc lại quy trình TTHC để tích hợp vào Cổng dịch vụ
công quốc gia; tăng cường kết nối, thanh toán trực tuyến để tạo thuận lợi cho
người dân, doanh nghiệp. Tính đến ngày 22/3/2021, đã có 2.804 TTHC cung cấp
trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia (1.488 thủ tục của người dân, 1.507
thủ tục của doanh nghiệp).
Về triển khai Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ ban hành Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020 - 2025, đến nay, đã có 4.112 quy định kinh doanh đang có hiệu lực được thống kê, trong đó có 1.985 TTHC, 1.490 yêu cầu, điều kiện trong hoạt động kinh doanh, 198 tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, 47 quy định kiểm tra chuyên ngành với hàng hóa xuất nhập khẩu, 392 quy định về chế độ báo cáo. Tổng chi phí tuân thủ đối với các quy định kinh doanh trên là khoảng 126.929 tỷ đồng. Các bộ, ngành đã ban hành kế hoạch để thực hiện rà soát, đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa các quy định liên quan đến đầu tư, kinh doanh thuộc lĩnh vực, phạm vi quản lý của bộ, cơ quan mình. Các bộ, ngành đã tích cực là: Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Xây dựng,...
Cơ chế một cửa, một cửa liên thông tiếp tục được triển khai có hiệu quả tại các bộ, ngành, địa phương. Văn phòng Chính phủ đang tích cực phối hợp với các cơ quan liên quan để xây dựng, hoàn chỉnh dự thảo Đề án Đổi mới việc thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết TTHC, với mục tiêu đổi mới là đẩy mạnh việc giải quyết TTHC theo hướng không phụ thuộc vào địa giới hành chính, gắn với số hóa và sử dụng kết quả số hóa hồ sơ, giấy tờ, kết quả giải quyết TTHC.
- Xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức:
Tiếp tục hoàn thiện thể chế về quản lý công chức, viên chức, Bộ Nội vụ đã tích cực xây dựng, hoàn chỉnh dự thảo Nghị định quy định tiêu chuẩn chức danh công chức lãnh đạo để trình Chính phủ xem xét, ban hành. Các bộ, ngành đang tích cực rà soát, xây dựng và ban hành các thông tư quy định về mã số, tiêu chuẩn nghiệp vụ, chức danh nghề nghiệp đối với công chức, viên chức thuộc phạm vi, lĩnh vực quản lý, phù hợp với các quy định mới. Trong Quý I/2021, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành 04 thông tư để sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện các quy định về mã số, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và bổ nhiệm, xếp lương viên chức giảng dạy trong các cơ sở giáo dục công lập.
- Hiện đại hóa hành chính:
Kết quả xây dựng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số, nền kinh tế số, xã hội số đã có những bước tiến quan trọng. Tháng 2/2021, Bộ Công an đã khai trương Hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia (CSDL) về dân cư và Hệ thống Sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân, tạo nền tảng hình thành công dân số trên không gian mạng. Ngoài ra, một số CSDL khác cũng đã được xây dựng và đang vận hành có hiệu quả, góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng Chính phủ điện tử.
Tính đến cuối tháng 2/2021, Hệ thống thông tin báo cáo quốc gia, Trung tâm thông tin, chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã kết nối với Hệ thống thông tin báo cáo của 14 bộ, cơ quan và 37 tỉnh; tương tác, điều hành trực tuyến thông qua hệ thống mạng dữ liệu của Bộ Quốc phòng, mạng chuyên dùng, Internet với 57 điểm cầu tại các bộ, ngành, địa phương; kết nối 32 camera giám sát các hồ đập thủy điện. Đồng thời, các bộ, ngành đã cập nhật thông tin dữ liệu của 105/200 chỉ tiêu kinh tế-xã hội, 63/63 địa phương đã cung cấp và cập nhật định kỳ hàng tháng đối với 08 chỉ tiêu kinh tế - xã hội thuộc phạm vi, địa bàn quản lý lên các Hệ thống thông tin nêu trên, phục vụ có hiệu quả cho công tác chỉ đạo, điều hành và ra quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Việc triển khai gửi, nhận văn bản qua Trục liên thông văn bản quốc gia được các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc, hiệu quả; đã kết nối với 95/95 cơ quan Trung ương, địa phương, tính đến đầu tháng 3/2021 đã có khoảng trên 4,5 triệu văn bản điện tử đã được gửi/nhận thông quan Trục. Hệ thống thông tin phục vụ họp và xử lý công việc của Chính phủ (e-Cabinet) đã phục vụ 27 phiên họp của Chính phủ và thực hiện xử lý 674 phiếu lấy ý kiến thành viên Chính phủ thay thế việc phát hành, in ấn, sao chụp hơn 248.000 bộ hồ sơ, tài liệu giấy.
Như vậy, sự quan tâm, chỉ đạo sát sao, thường xuyên của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ngay từ đầu năm, giúp nâng cao nhận thức, trách nhiệm và tác động tích cực đến hành động của chính quyền các cấp, góp phần nâng cao hiệu quả CCHC. Đã có sự đổi mới về chỉ đạo, điều hành, phương thức tổ chức hoạt động của các cơ quan, đơn vị trong giai đoạn bùng phát dịch COVID - 19, trên cơ sở khai thác hiệu quả các ứng dụng công nghệ thông tin, truyền thông, tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức, hành động của cơ quan hành chính các cấp.
Các bộ, ngành, địa phương thường xuyên chia sẻ, học tập lẫn nhau, giúp cho nhiều sáng kiến, giải pháp hay về CCHC không ngừng được thí điểm, nhân rộng lan tỏa đến nhiều vùng, miền trên cả nước.
Bên cạnh đó, tình trạng nợ đọng văn bản quy định chi tiết vẫn tiếp tục tồn tại kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm. Một số văn bản có nội dung chồng chéo, mâu thuẫn gây khó khăn trong quá trình thực hiện, nhất là các quy định liên quan đến điều kiện, trình tự, thủ tục đầu tư, tập trung tại các luật về: Đầu tư, đất đai, xây dựng, kinh doanh bất động sản, nhà ở, bảo vệ môi trường, tài nguyên nước,…
Tình trạng trễ hẹn trong giải quyết hồ sơ TTHC vẫn còn xảy ra ở một số lĩnh vực, như: Đất đai, xây dựng, lao động - thương binh và xã hội.
Bộ Nội vụ đã đưa ra phương hướng, nhiệm vụ cải cách hành chính của quý II năm 2021, cụ thể:
Các bộ, ngành, địa phương ban hành và tổ chức thực hiện có hiệu quả Kế hoạch CCHC năm 2021, bám sát các chủ trương của Đảng và quy định của Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về từng nội dung, lĩnh vực CCHC.
Các bộ, ngành, địa phương tích cực đổi mới, sáng tạo trong chỉ đạo điều hành CCHC, gắn với việc nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong tổ chức thực hiện từng nhiệm vụ CCHC được giao. Ưu tiên nguồn lực đẩy nhanh tiến độ thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho người dân, doanh nghiệp chịu tác động trực tiếp bởi dịch bệnh Covid-19 để phục hồi, ổn định sản xuất kinh doanh.
Bộ Nội vụ tiếp thu ý kiến thảo luận, góp ý của các đại biểu và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 30c/NQ-CP, khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ xem xét ban hành Nghị quyết phê duyệt Chương trình tổng thể CCHC nhà nước giai đoạn 2021 - 2030. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu cho cấp có thẩm quyền hoàn thành báo cáo và công bố kết quả Chỉ số CCHC năm 2020, Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính năm 2020.
Tổ chức triển khai thực hiện nghiêm Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Tư pháp. Các bộ, cơ quan Trung ương đẩy nhanh tiến độ xây dựng các văn bản quy định chi tiết theo nhiệm vụ được giao, không để phát sinh nợ đọng mớ
Tiếp tục rà soát, đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa TTHC thuộc phạm vi quản lý trên cơ sở chỉ đạo thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021, các nghị quyết của Chính phủ về đơn giản hóa TTHC, giấy tờ công dân; tổ chức triển khai có hiệu quả Nghị quyết số 68/NQ-CP về ban hành Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020 - 2025; tăng cường thực hiện giải quyết hồ sơ TTHC trên môi trường điện tử theo quy định tại Nghị định số 45/2020/NĐ-CP.
Tổ chức triển khai có hiệu quả các quy định mới của Chính phủ về sắp xếp tổ chức bộ máy và quy định về quản lý công chức, viên chức; các bộ, ngành, địa phương thường xuyên rà soát, sắp xếp lại tổ chức bộ máy các cơ quan, đơn vị trực thuộc theo hướng tinh gọn, giảm đầu mối trung gian và gắn kết chặt chẽ với thực hiện chính sách tinh giản biên chế; sớm ban hành Thông tư hướng dẫn về xác định vị trí việc làm và định mức biên chế công chức thuộc phạm vi quản lý theo quy định của Chính phủ tại Nghị định số 62/2020/NĐ-CP; tổ chức thực hiện tốt công tác tuyển dụng, bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ, công chức, đảm bảo đúng với điều kiện, tiêu chuẩn của vị trí việc làm được phê duyệt.
Bộ Tài chính đẩy nhanh tiến độ xây dựng, hoàn thiện Nghị định của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập theo chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết số 31/NQ-CP ngày 17/3/2020. Các bộ, ngành, địa phương tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc phạm vi quản lý theo quy định tại Nghị quyết số 19-NQ/TW và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tập trung triển khai các nhiệm vụ xây dựng Chính phủ điện tử, chuyển đổi số theo các quy định tại các nghị quyết của Chính phủ. Ban hành các biện pháp cụ thể, thiết thực để nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4.
Mai Cường