1. Công tác chỉ đạo và điều hành

Dưới sự hướng dẫn của Bộ Thông tin và Truyền thông từ tháng 3 năm 2022, tỉnh Thanh Hóa đã thành lập 4.351 tổ CNSCĐ, bao phủ 100% các thôn, bản và tổ dân phố, với tổng cộng 15.995 thành viên. Mỗi tổ có từ 3 đến 9 thành viên, bao gồm các Bí thư Chi bộ cấp thôn, Tổ trưởng tổ dân phố, Đoàn Thanh niên và đại diện từ các doanh nghiệp viễn thông. Sau hơn hai năm hoạt động, các tổ đã từng bước hình thành mạng lưới hỗ trợ công tác chuyển đổi số hiệu quả trên toàn tỉnh.

2. Hoạt động tuyên truyền và tập huấn

Sở Thông tin và Truyền thông đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức các hội nghị và khóa tập huấn trực tiếp và trực tuyến cho hơn 23.113 lượt thành viên, nhằm phổ biến các chính sách và nhiệm vụ về chuyển đổi số. Bên cạnh đó, các tài liệu hướng dẫn đã được biên soạn để phù hợp với tình hình thực tế địa phương. Các lớp tập huấn trực tiếp cũng được tổ chức để trang bị kiến thức cho hơn 2.400 thành viên của 1.647 tổ CNSCĐ.

Ngoài ra, tổ cũng tập trung tuyên truyền cho các doanh nghiệp, hộ kinh doanh, sản xuất và người dân về kiến thức chuyển đổi số và kinh tế số. Qua đó, nâng cao nhận thức cộng đồng về phát triển kinh tế số, tạo nền tảng cho việc mua bán và phân phối hàng hóa qua môi trường mạng. Các sản phẩm OCOP của các xã, phường, thị trấn cũng được quảng bá trên các sàn thương mại điện tử và mạng xã hội như Facebook, Zalo, TikTok. Thành viên các tổ đã triển khai rộng khắp 25 dịch vụ công thiết yếu theo Đề án 06 của Chính phủ.

3. Kết quả hoạt động

- Chính quyền số: Tổ CNSCĐ là lực lượng hỗ trợ đắc lực cho chính quyền địa phương trong việc triển khai chuyển đổi số từ tỉnh đến cơ sở. Tổ đã tuyên truyền, hướng dẫn người dân sử dụng các nền tảng số như định danh điện tử, bảo hiểm xã hội, và dịch vụ công trực tuyến. Kết quả, trong 9 tháng đầu năm 2024, tỷ lệ hồ sơ cấp kết quả điện tử đạt 94,78%, và tỷ lệ sử dụng dữ liệu số hóa đạt 55,41%.

- Kinh tế số: Tổ CNSCĐ đã quảng bá 429 sản phẩm địa phương lên sàn thương mại điện tử và mạng xã hội, góp phần nâng tỷ lệ thanh toán trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia lên 58,73%, và 82% dân số có tài khoản thanh toán điện tử.

- Xã hội số: Tổ CNSCĐ kết nối chính quyền với người dân qua Zalo OA, lắp đặt Wi-Fi miễn phí tại các điểm công cộng và tạo mã QR để du khách tra cứu thông tin. Năm 2024, tổ đã hỗ trợ thu nhận hơn 3,5 triệu hồ sơ CCCD và cấp phát 307,250 chữ ký điện tử.

Thành viên tổ CNSCĐ thôn Phú Thọ, xã Định Tăng hướng dẫn người dân quét mã QR truy cập các ứng dụng trên điện thoại thông minh.

4. Những sáng kiến nổi bật

- Mô hình “Ba không” giúp giảm bớt thủ tục cho người dân và doanh nghiệp khi sử dụng dịch vụ công.

- Mô hình “Chợ không dùng tiền mặt” đã triển khai tại nhiều địa phương, giúp người dân làm quen với phương thức thanh toán này.

- Mô hình “Thôn thông minh” và “Làng số” tạo lập mã QR để cung cấp thông tin văn hóa và địa lý, đồng thời hỗ trợ nông sản lên sàn thương mại điện tử.

5. Đánh giá chung và thách thức

Các cấp chính quyền đã tích cực ứng dụng công nghệ thông tin, phát triển chính quyền điện tử và xây dựng chính quyền số, giúp nâng cao chất lượng phục vụ người dân. Tổ CNSCĐ đã trở thành cầu nối giữa chính quyền và người dân, mang lại hiệu quả tích cực trong công cuộc chuyển đổi số.

Tuy nhiên, tổ vẫn gặp khó khăn về nguồn lực, đặc biệt là kinh phí và nhân sự. Ở các vùng nông thôn, nhân lực còn hạn chế và chưa được đào tạo về công nghệ thông tin. Một số thành viên của Tổ CNSCĐ thiếu điện thoại thông minh, khiến việc liên lạc qua Zalo chưa đạt hiệu quả cao.

6. Đề xuất và kiến nghị

Để Tổ CNSCĐ hoạt động hiệu quả và bền vững hơn, các cấp chính quyền cần có chính sách hỗ trợ, đào tạo kỹ năng số, và cung cấp thiết bị công nghệ. Các bộ ngành cần phát triển nền tảng số đơn giản, dễ sử dụng và hỗ trợ các thiết bị điện thoại thông minh cho người dân. Chính quyền và doanh nghiệp viễn thông nên có chính sách ưu đãi dịch vụ và hỗ trợ hoạt động cho các Tổ CNSCĐ để đảm bảo quá trình chuyển đổi số được thực hiện thành công trên toàn địa bàn tỉnh.

Trong bối cảnh chuyển đổi số ngày càng trở thành một xu hướng tất yếu, Tổ CNSCĐ đã chứng minh vai trò quan trọng và không thể thiếu trong việc gắn kết chính quyền với người dân. Những nỗ lực của Tổ CNSCĐ không chỉ giúp nâng cao nhận thức và kỹ năng số cho cộng đồng, mà còn tạo ra những bước đột phá trong phát triển chính phủ số, kinh tế số, xã hội số. Tuy còn nhiều thách thức, nhưng với sự hỗ trợ của các cấp chính quyền, tổ chức và doanh nghiệp, Tổ CNSCĐ sẽ tiếp tục phát huy sức mạnh, trở thành cầu nối vững chắc để xây dựng một xã hội số toàn diện, hiện đại và hiệu quả hơn.

Lê Hà Trang – Văn phòng Cục