Ngày 13/9/2024, UBND tỉnh Lai Châu đã ban hành Hướng dẫn số 3658/HD-UBND về việc tổ chức và quản lý hoạt động tại các điểm hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trên địa bàn tỉnh. Hướng dẫn này nhằm giúp đồng bào dân tộc thiểu số tiếp cận và ứng dụng công nghệ vào đời sống, từ đó đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, giúp tăng cường hiệu quả của các hoạt động xã hội và thúc đẩy phát triển bền vững.
Hướng dẫn quy định cụ thể về việc tổ chức, quản lý và điều hành các điểm hỗ trợ CNTT dành riêng cho đồng bào dân tộc thiểu số trên toàn tỉnh Lai Châu. Những đối tượng chính được hưởng lợi bao gồm đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã, thị trấn có điểm hỗ trợ, cũng như các cơ quan, tổ chức liên quan như Sở Thông tin và Truyền thông, UBND huyện/thành phố và các cán bộ quản lý điểm hỗ trợ. Ngoài ra, các tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động hỗ trợ cũng nằm trong phạm vi áp dụng của hướng dẫn.
Mục tiêu của hướng dẫn là hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số trong việc tiếp cận và sử dụng công nghệ thông tin, qua đó nâng cao chất lượng cuộc sống và cải thiện điều kiện sinh hoạt hàng ngày. Điều này sẽ giúp họ chủ động hơn trong việc tiếp cận các thông tin liên quan đến đời sống, công việc và các chính sách phát triển của Nhà nước, đồng thời góp phần vào quá trình chuyển đổi số tại các địa phương.
Đối tượng và phạm vi áp dụng
Hướng dẫn này quy định rõ đối tượng hưởng lợi bao gồm đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã, thị trấn có điểm hỗ trợ CNTT. Các cơ quan, tổ chức liên quan đến hoạt động hỗ trợ CNTT cũng nằm trong phạm vi áp dụng của hướng dẫn, trong đó có Sở Thông tin và Truyền thông, UBND huyện, thành phố và các cán bộ quản lý điểm hỗ trợ. Các tổ chức, cá nhân tham gia vào các hoạt động hỗ trợ cũng sẽ chịu sự điều chỉnh của hướng dẫn này, nhằm bảo đảm việc triển khai có hiệu quả và đồng bộ trên toàn tỉnh Lai Châu.
Mô hình tổ chức các điểm hỗ trợ CNTT
Theo hướng dẫn, các điểm hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số sẽ được tổ chức tại các xã, thị trấn trong tỉnh, là nơi cung cấp các dịch vụ hỗ trợ về công nghệ thông tin cho cộng đồng. Các điểm này không chỉ là nơi để người dân tiếp cận và học hỏi các kiến thức cơ bản về CNTT, mà còn là những trung tâm phổ biến các kỹ năng sử dụng công nghệ số vào trong cuộc sống hàng ngày. Cụ thể, người dân sẽ được cung cấp thông tin và các bản tin cập nhật về tình hình kinh tế - xã hội của địa phương và cả nước, thông tin về an ninh quốc phòng, các chủ trương và chính sách của Đảng và Nhà nước.
Đặc biệt, tại các điểm hỗ trợ, công tác tuyên truyền về chuyển đổi số sẽ được đẩy mạnh. Đây là một phần quan trọng nhằm giúp người dân nhận thức rõ hơn về vai trò của công nghệ thông tin trong việc thúc đẩy hiệu quả kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống. Các ứng dụng công nghệ vào sản xuất, từ việc sử dụng các nền tảng thương mại điện tử cho đến các ứng dụng trong nông nghiệp thông minh sẽ được giới thiệu và hướng dẫn tới người dân. Nhờ đó, người dân có thể cải thiện năng suất lao động và chất lượng sản phẩm, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế của địa phương.
Bên cạnh đó, các điểm hỗ trợ cũng sẽ cung cấp các thông tin về ngoại giao và các vấn đề quốc tế liên quan. Các tài liệu cung cấp cho người dân sẽ được Bộ Thông tin và Truyền thông và Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Lai Châu chuyển giao, qua đó giúp đồng bào dân tộc thiểu số hiểu rõ hơn về tình hình thế giới, từ đó nâng cao nhận thức và khả năng hội nhập.
Đào tạo và quản lý nhân lực
Một trong những yếu tố quan trọng để các điểm hỗ trợ hoạt động hiệu quả chính là đội ngũ cán bộ quản lý và điều hành. Theo hướng dẫn, cán bộ phụ trách tại các điểm hỗ trợ sẽ được đào tạo bài bản về các kỹ năng quản lý thiết bị công nghệ và hướng dẫn người dân sử dụng công nghệ thông tin. Họ sẽ là những người trực tiếp giám sát việc sử dụng CNTT tại các điểm hỗ trợ, đảm bảo rằng công nghệ được sử dụng đúng mục đích và hiệu quả, đồng thời ngăn chặn các thông tin xấu, độc, không phù hợp với pháp luật, tránh các tác động tiêu cực đến cộng đồng.
Công tác đào tạo không chỉ dành cho cán bộ quản lý mà còn cho các thành viên trong Tổ công nghệ số cộng đồng tại các địa phương. Các thành viên của tổ này sẽ có nhiệm vụ hỗ trợ người dân trong việc truy cập vào các kênh thông tin chính thức như Cổng Thông tin điện tử tỉnh Lai Châu, Báo Lai Châu, và Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh. Họ sẽ khuyến khích người dân cập nhật các thông tin mới nhất về chuyển đổi số, kinh tế - xã hội và các chính sách phát triển của địa phương và quốc gia. Điều này sẽ giúp tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong các hoạt động chuyển đổi số và phát triển kinh tế - xã hội.
Quản lý và duy trì hoạt động tại các điểm hỗ trợ
Các điểm hỗ trợ CNTT sẽ được duy trì hoạt động thường xuyên để bảo đảm hiệu quả lâu dài. Tổ công nghệ số cộng đồng sẽ là một trong những lực lượng chủ chốt trong việc duy trì hoạt động và đảm bảo các điểm hỗ trợ hoạt động đúng mục tiêu, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận với công nghệ thông tin. Bằng việc phối hợp với các cơ quan chức năng, tổ công nghệ số sẽ giúp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức về công nghệ, cũng như hỗ trợ người dân trong việc sử dụng các dịch vụ công trực tuyến, dịch vụ hành chính điện tử và các nền tảng số khác.
Hướng dẫn số 3658/HD-UBND của UBND tỉnh Lai Châu là một bước đi quan trọng trong việc triển khai các hoạt động hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số tiếp cận và ứng dụng công nghệ thông tin, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi số tại địa phương. Những điểm hỗ trợ CNTT sẽ trở thành những trung tâm quan trọng, không chỉ cung cấp kiến thức về công nghệ mà còn là nơi giúp người dân nâng cao năng lực sản xuất, cải thiện chất lượng cuộc sống, từ đó đóng góp vào sự phát triển bền vững của tỉnh Lai Châu. Các hoạt động đào tạo và quản lý, phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức và cá nhân cũng sẽ giúp đảm bảo sự thành công của mô hình hỗ trợ này trong thời gian tới.
Lê Hà Trang - Văn phòng Cục