Có sáu trụ cột chính của sự hợp tác công tư trong quá trình chuyển đổi số, bao gồm:

1. Chuyển đổi số và bền vững của các ngành công nghiệp

2. Áp dụng rộng rãi các dịch vụ số giá cả phải chăng

3. Phát triển chiến lược công nghệ mới

4. Kỹ năng số và nguồn nhân lực

5. Niềm tin, an ninh và bảo vệ

6. Thương mại và hợp tác xuyên biên giới

Bài viết này phân tích 02 trụ cột cuối cùng (trụ cột 5 và 6) cùng với các khuyến nghị cần thiết và thực tiễn để đưa hợp tác công tư vào các chiến lược chuyển đổi số ở nhiều cấp độ phát triển khác nhau tùy thuộc vào hoàn cảnh và giai đoạn riêng của từng khu vực hoặc quốc gia trong quá trình chuyển đổi số.

5. Niềm tin, an ninh và bảo vệ

Trong khi những đổi mới công nghệ mang lại nhiều lợi ích, bao gồm các phương tiện mới để tạo ra giá trị kinh tế, thì những rủi ro cần phải được giải quyết, bao gồm các hình thức tội phạm mạng mới, quyền riêng tư dữ liệu và sự xói mòn lòng tin số ở cả các nền kinh tế phát triển và đang phát triển. Để chuyển đổi thành công sang nền kinh tế số, các chính phủ nên thúc đẩy sự hợp tác công-tư để cung cấp thông tin cho việc thiết kế các nền tảng kỹ thuật số an toàn, có trách nhiệm, đáng tin cậy và phù hợp với văn hóa công nghệ. Trong các thông số này, chính sách dữ liệu, giao thức và quan hệ đối tác nên được định hình cùng với nhiều bên liên quan. Niềm tin của công chúng là một thành phần quan trọng trong quá trình chuyển đổi số của xã hội; do đó, để phát triển một bản sắc số thực sự, các chính phủ nên triển khai các cơ chế phù hợp để thúc đẩy niềm tin của công chúng và tăng cường hợp tác công-tư thông qua các khuôn khổ quản trị hiệu quả.

Các giá trị tiềm năng:

Với các chính sách, quy định, quan hệ đối tác dựa trên lòng tin và các phương pháp phục hồi mạng phù hợp, các chính phủ có thể mở khóa giá trị mới và tạo ra môi trường an toàn để nắm bắt các cơ hội kỹ thuật số. Có chỗ cho các chính phủ hợp tác với khu vực tư nhân để xây dựng một hệ sinh thái kỹ thuật số được thiết kế an toàn nhưng táo bạo để thúc đẩy đổi mới, thúc đẩy việc áp dụng công nghệ và cung cấp một môi trường an toàn cho quyền riêng tư và cộng tác trong một thế giới đang hướng tới sự phân mảnh lớn hơn.

Các khuyến nghị:

- Áp dụng một hệ sinh thái toàn diện phương pháp tiếp cận hợp tác để tăng cường khả năng phục hồi mạng, ngăn chặn tội phạm mạng và giảm thiểu tác hại trực tuyến

+ Hợp tác với khu vực tư nhân để xác định thông tin, nội dung, rủi ro và hành vi trực tuyến cần được ưu tiên giải quyết;

+ Tăng cường nhận thức về các mối đe dọa mạng hiện có và mới nổi cũng như các vi phạm quyền riêng tư và truyền đạt quyền sở hữu của mọi tổ chức để phát triển các hoạt động phục hồi mạng mạnh mẽ;

+ Áp dụng các tiêu chuẩn được công nhận rộng rãi và thúc đẩy hợp tác quốc tế để ngăn ngừa (ở mức độ tốt nhất có thể) và ứng phó với các mối đe dọa mạng một cách hiệu lực và hiệu quả.

- Đánh giá cách công nghệ và nền tảng kỹ thuật số đang định hình môi trường thông tin trực tuyến mà không tạo ra hậu quả không mong muốn

+ Tìm cách ngăn ngừa tác hại trực tuyến thông qua việc nâng cao nhận thức, nghiên cứu và giáo dục công dân một cách chủ động;

+ Bảo vệ người dùng bằng cách cho phép họ báo cáo nội dung có hại khi có biện pháp khắc phục thỏa đáng thông qua các kênh;

+ Chủ động thúc đẩy thay đổi hệ thống bằng cách khuyến khích công ty tiên phong áp dụng các nguyên tắc an toàn trong thiết kế và trong quá trình phát triển sản phẩm.

- Trau dồi quản lý dữ liệu đáng tin cậy bằng cách xây dựng hệ sinh thái cộng tác; đẩy nhanh việc áp dụng các công cụ tạo ra thông tin chi tiết mà không làm lộ dữ liệu thô cơ bản

+ Tạo dữ liệu lấy công dân làm trung tâm nền tảng cho phép dữ liệu người nắm giữ bản quyền có cơ hội xem xét các chi tiết liên quan đến mục đích và mục đích sử dụng dự kiến từ cơ quan thu thập;

+ Kết hợp trao quyền dữ liệu vào các thiết kế chính sách để xem xét các giá trị và chuẩn mực phù hợp với văn hóa, cân bằng lợi ích của cá nhân và lợi ích công và tư;

+ Thiết kế các dịch vụ chủ động cho hệ sinh thái dữ liệu và đảm bảo chúng có đạo đức, bền vững và lấy con người làm trung tâm.

Các thực tiễn tốt:

- Hiệp định công nghệ an ninh mạng: cam kết công khai của hơn 150 công ty tư nhân nhằm thúc đẩy một thế giới trực tuyến an toàn hơn thông qua sự hợp tác chặt chẽ;

- Quan hệ đối tác chia sẻ thông tin an ninh mạng của Vương quốc Anh: một dịch vụ kỹ thuật số chung của ngành và Chính phủ cho phép các tổ chức chia sẻ thông tin và mối de dọa mạng trong một môi trường an toàn và hợp tác với Chính phủ.

- GDPR của EU: Một cách tiếp cận toàn Châu Âu đối với việc xử lý và chia sẻ dữ liệu cá nhân thông qua một hệ thống chính phủ linh hoạt có khả năng điều chỉnh chính sách khi công nghệ phát triển.

6. Thương mại và hợp tác xuyên biên giới

Đổi mới công nghệ và số hóa đã có tác động sâu sắc đến thương mại toàn cầu và quốc tế. Thương mại dịch vụ kỹ thuật số là một trong những lĩnh vực năng động nhất trong nền kinh tế toàn cầu, bằng chứng là vai trò của thanh toán tài chính kỹ thuật số và luồng dữ liệu xuyên biên giới sau đại dịch. Tuy nhiên, bất chấp sự gia tăng thương mại các sản phẩm và dịch vụ kỹ thuật số, vẫn tồn tại những rào cản ngăn cản các chính phủ đạt được mục tiêu kinh tế kỹ thuật số quốc gia của họ.

Các hình thức của những rào cản như vậy bao gồm các quy tắc lỗi thời và các quy định, các hình thức bảo hộ mới và sự thiếu hợp tác quốc tế về quản trị kỹ thuật số toàn cầu. Các chính phủ nên hợp tác giữa các ngành để cân bằng sân chơi, tìm cách thu hẹp khoảng cách tài chính thương mại và thúc đẩy khả năng tương tác lớn hơn của các luồng dữ liệu xuyên biên giới.

Việc tạo ra các quy tắc thương mại kỹ thuật số phù hợp cho thế giới kỹ thuật số và phát triển một hệ sinh thái thích hợp, có thể tạo ra các cơ hội tăng trưởng bền vững, bình đẳng cho tất cả mọi người nên được coi là ưu tiên trong chương trình nghị sự của chính phủ.

Các giá trị tiềm năng:

Đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật số vẫn là một trong những điều kiện tiên quyết cốt lõi để cho phép truyền dữ liệu liền mạch. Phá vỡ các silo dữ liệu và danh tính kỹ thuật số là chìa khóa để cho phép luồng dữ liệu nhất quán thúc đẩy nền kinh tế kỹ thuật số. Thông qua sự thống nhất hơn về quy trình thu thập dữ liệu và chia sẻ dữ liệu, các chính phủ có thể tăng đáng kể mức độ thông tin có thể được chia sẻ xuyên biên giới. Đổi lại, điều này sẽ giúp ngăn chặn sự phân mảnh kinh tế hơn nữa và cho phép tiếp cận thị trường toàn cầu.

Các khuyến nghị:

- Phát triển các hiệp định thương mại thế hệ tiếp theo trong thời đại số

+ Thiết kế và áp dụng các hiệp định thương mại ưu tiên kỹ thuật số để giúp các doanh nghiệp địa phương tận dụng nền kinh tế kỹ thuật số toàn cầu;

+ Thúc đẩy khả năng tương tác cho các chính sách luồng dữ liệu trong khi vẫn đảm bảo quyền riêng tư và bảo mật;

+ Hợp tác với khu vực tư nhân để xây dựng hệ thống thanh toán kỹ thuật số có trách nhiệm và thúc đẩy hòa nhập tài chính làm nền tảng cho thương mại kỹ thuật số.

- Áp dụng công nghệ C4IR (TradeTech) để tạo điều kiện phục hồi trong nước, thương mại toàn cầu và chuỗi cung ứng

+ Tạo ra môi trường chính sách thuận lợi để khai thác lợi ích của công nghệ, chẳng hạn như áp dụng Unictral Mletr;

+ Đầu tư vào nguồn nhân lực và kỹ năng để áp dụng TradeTech;

+ Thúc đẩy môi trường thử nghiệm các công nghệ và các quy định mới.

Các thực tiễn tốt:

- Thỏa thuận kinh tế số Anh-Singapour: Thỏa thuận thương mại quốc tế sáng tạo nhất thế giới, bao gồm hoạt động thương mại dịch vụ và hàng hóa được số háo trên toàn bộ nền kinh tế;

- Hội đồng công nghệ và thương mại Mỹ-EU: Diễn đàn cho Hoa Kỳ và EU phối hợp các cách tiếp cận đối với các vấn đề thương mại, kinh tế và công nghệ toàn cầu quan trọng và tăng cường quan hệ thương mại và kinh tế xuyên Đại Tây Dương.

Hình ảnh: Minh họa ra mắt hội đồng thương mại và công nghệ Mỹ - EU

Kết luận:

Công nghệ đã chứng minh được vai trò then chốt trong việc thúc đẩy thành công trong mọi ngành, phấn đấu hiện đại hóa nền kinh tế và xã hội, và thực hiện một cách có trách nhiệm. Tuy nhiên, nếu không có sự hợp tác khu vực và toàn cầu giữa chính phủ và doanh nghiệp, tiến trình chuyển đổi số có thể gặp rủi ro. Việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số sẽ đòi hỏi sự tham gia và hỗ trợ từ tất cả các bên liên quan. Khu vực công hiện đang ở vị thế độc nhất để thúc đẩy các giải pháp công nghệ vì lợi ích của xã hội, khai thác các công nghệ tiên tiến và đổi mới để giải quyết các vấn đề cấp bách nhất của thế giới.

Để đạt được điều này, cần có nỗ lực thống nhất và đồng bộ từ cả chính phủ và ngành công nghiệp để định hướng tiến trình hướng tới các hệ sinh thái được trang bị kỹ thuật số dựa trên các quyết định đầu tư chiến lược và bền vững, các chính sách thông minh và linh hoạt, cũng như sự hợp tác công tư.

Nguyễn Trung Kiên

Danh mục tài liệu tham khảo:

1. https://www.libertyglobal.com/sunrise-upc-shares-expertise-on-5g-smart-technologies-to-help-swiss-agriculture/

2. https://www.apollotelehealth.com/

3. https://www.aveva.com/content/dam/aveva/documents/perspectives/success-stories/SuccessStory_AVEVA_NavaRaipur_05-20.pdf.coredownload.pdf

4. https://www.ceo-alliance.eu/policy-recommendation/ceo-alliance-policy-letter/

5. https://www.greendigitalcoalition.eu/

6. https://initiatives.weforum.org/digital-transformation/climate-scenarios

7. https://initiatives.weforum.org/digital-transformation/lighthouse-examples

8. https://www.cbb.gov.bh/fintech/

9. https://www.imda.gov.sg/About-IMDA/infocomm-media-landscape/SGDigital/Digital-Economy-Framework-for-Action