Giới thiệu

Các chính phủ trên toàn thế giới đang nhận ra sự cấp thiết phải áp dụng chuyển đổi số. Sự chuyển đổi này hứa hẹn rất lớn trong việc hiện đại hóa việc cung cấp dịch vụ công, cải thiện hiệu quả, hiệu suất và tính minh bạch. Đây không chỉ là xu hướng mà đã trở thành nhu cầu cấp thiết bị xây dựng chính phủ thông tin minh, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của công dân và doanh nghiệp.

Trong thời đại hiện đại, chuyển đổi số đang nổi lên như một lực lượng then chốt định hình lại cảnh quan của các dịch vụ công. Khi công nghệ tiếp tục phát triển với tốc độ chưa từng có, chuyển đổi số tác động đến công dân đang ngày càng trở nên sâu sắc hơn. Điều này, chuyển đổi số đang được thúc đẩy bởi những đổi mới như điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo (AI), Big data và blockchain đang cách mạng hóa cách thức chính phủ cung cấp dịch vụ, tương tác với người dân và đưa các quyết định nhanh chóng. Tác động của chuyển đổi số đối với các dịch vụ công vừa mang tính chuyển đổi vừa mang tính nhiều mặt. Bằng cách áp dụng các sáng kiến ​​chuyển đổi số chính phủ có thể nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ, cải thiện sự tham gia của các công dân và thúc đẩy sự phản ứng nhanh hơn với môi trường quản trị minh bạch. Khi công nghệ ngày càng phát triển, tiềm năng cho việc cách mạng hóa hơn với dịch vụ công vẫn còn rất lớn, hứa hẹn một tương lai mà trải nghiệm của người dân được tích hợp sử dụng thông qua các dịch vụ công số.

Với những tiến bộ công nghệ nhanh chóng và kỳ vọng của người dân luôn thay đổi, các chính phủ trên toàn cầu đang nhận ra sự cấp thiết phải áp dụng chuyển đổi số. Sự chuyển đổi này thể hiện sự thay đổi sâu sắc trong cách cung cấp dịch vụ công, khai thác sức mạnh chuyển đổi của công nghệ số để nâng cao hiệu quả, hiệu suất và tính minh bạch.

Vì sao chuyển đổi số dịch vụ công trở thành yêu cầu cấp bách

Chuyển đổi số dịch vụ công không chỉ là xu hướng mà đã trở thành một nhu cầu tất yếu trong bối cảnh kinh tế - xã hội ngày càng số hóa. Sự thay đổi này giúp chính phủ hiện đại hóa, phục vụ công dân tốt hơn và nâng cao năng lực quản lý nhà nước. Chuyển đổi số đã định hình nên cách thức các cơ quan chính phủ vận hành và tương tác với người dân, đồng thời nhấn mạnh nhận thức rõ tầm quan trọng của quá trình này trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển kinh tế của quốc gia.

Ngày nay nhu cầu của công dân ngày càng tăng cao như mua sắm online, mong đợi các dịch vụ nhanh chóng, dễ dàng tiếp cận và thuận tiện. Tương tự như khi họ sử dụng các nền tảng thương mại điện tử như Shopee, Amazon hay dịch vụ ngân hàng số. Công dân không còn muốn xếp hàng dài tại các cơ quan hành chính hay xử lý hàng loạt giấy tờ thủ tục. Công dân dễ dàng sử dụng qua điện thoại thông minh hoặc máy tính để đăng ký dịch vụ trực tuyến. Giao diện dịch vụ dễ hiểu hơn, không phức tạp, thủ tục đơn giản hơn. Công dân có thể truy cập mọi lúc, mọi nơi không giới hạn thời gian, địa điểm kể cả 24/7. Ứng dụng di động cung cấp các dịch vụ như gia hẹn giấy phép, nộp thuế, xin cấp hộ chiếu, nhập thông tin khai lý lịch,….qua điện thoại mà không cần đến trực tiếp. Với sự phát triển của thương mại điện tử và ngân hàng số, công dân đã quen thuộc với các trải nghiệm tiện ích hữu ích và kỳ vọng tương tự từ các dịch vụ công việc.

Chuyển đổi số các dịch vụ công nâng cao hiệu quả hoạt động chính phủ như tự động hóa và giảm tải thủ tục các bước không cần thiết cũng như giảm thời gian xử lý. Việc số hóa giúp giảm giấy tờ, nhân sự và tiết kiệm ngân sách nhà nước. Dịch vụ công có thể hỗ trợ doanh nghiệp nhanh chóng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc khởi nghiệp và phát triển kinh tế số. Dịch vụ công trong chính phủ vận hành số hóa minh bạch là điểm cộng lớn với các nhà đầu tư quốc tế để thu hút nhà đầu tư nước ngoài.

Chuyển đổi số dịch vụ công trong chính phủ

Chuyển đổi số trong chính phủ liên quan đến việc áp dụng và tích hợp chiến lược nhiều công nghệ số vào các hoạt động và dịch vụ cốt lõi của các tổ chức dịch vụ công. Các công nghệ này bao gồm điện toán đám mây, cho phép chính phủ lưu trữ và xử lý khối lượng dữ liệu lớn một cách an toàn và tiết kiệm chi phí; phân tích dữ liệu, trao quyền cho việc ra quyết định dựa trên dữ liệu và xây dựng chính sách dựa trên thiết bị di động, tạo điều kiện truy cập mọi lúc, mọi nơi vào các dịch vụ công; và phương tiện truyền thông xã hội, thúc đẩy giao tiếp trực tiếp và tương tác giữa chính phủ và công dân. Sự chuyển đổi sang các phương tiện dịch vụ số cũng bao gồm việc cung cấp nội dung trực tuyến của nhiều cơ quan chính phủ khác nhau.

Là một mệnh lệnh chiến lược đối với các chính phủ trong thế kỷ 21, chuyển đổi số nắm giữ chìa khóa để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người dân về các dịch vụ công tốt hơn, nhanh hơn và thuận tiện hơn. Bằng cách tận dụng các công nghệ số, các chính phủ có thể hợp lý hóa các quy trình hành chính, giảm bớt các rào cản quan liêu và cung cấp cho người dân các dịch vụ thân thiện với người dùng và dễ tiếp cận. Chuyển đổi số mang đến cho các chính phủ cơ hội nâng cao trách nhiệm, tính minh bạch, hiệu quả của mình và đồng thời thúc đẩy văn hóa cởi mở và tin tưởng giữa công chúng và chính phủ.

Những thách thức của chuyển đổi số trong chính phủ

Chuyển đổi số trong chính phủ không phải là không có thách thức. Sau đây là một số trở ngại phổ biến mà chính phủ có thể gặp phải:

Một thách thức đáng kể nằm ở sự tồn tại của các hệ thống cũ không tương thích với công nghệ hiện đại. Những hệ thống lỗi thời này có thể cản trở việc tích hợp các giải pháp kỹ thuật số mới, khiến chính phủ khó theo kịp những tiến bộ công nghệ.

Một thách thức khác là sự phổ biến của dữ liệu và hệ thống bị cô lập, cản trở việc chia sẻ thông tin giữa các sở ban ngành và cơ quan chính phủ khác nhau. Sự phân mảnh này có thể dẫn đến tình trạng kém hiệu quả, chậm trễ và khó khăn trong việc cung cấp các dịch vụ toàn diện cho công dân.

Sự thay đổi từ nhân viên có thể là một trở ngại khác đối với quá trình chuyển đổi số thành công. Một số nhân viên có thể không muốn tiếp nhận công nghệ mới, sợ bị thay thế việc làm hoặc cảm thấy choáng ngợp vì nhu cầu học các kỹ năng mới. Sự thay đổi này có thể làm chậm quá trình áp dụng và triển khai các giải pháp số.

Nguồn tài chính và nguồn lực hạn chế cũng có thể đặt ra thách thức đối với quá trình chuyển đổi số trong chính phủ. Chính phủ có thể phải đối mặt với những hạn chế về ngân sách, hạn chế khả năng đầu tư vào cơ sở hạ tầng, phần mềm và đào tạo cần thiết để chuyển đổi số thành công.

Cuối cùng, những lo ngại về an ninh liên quan đến việc áp dụng các công nghệ mới có thể là một thách thức đáng kể. Chuyển đổi số liên quan đến việc xử lý dữ liệu nhạy cảm của công dân, khiến việc giải quyết các rủi ro an ninh mạng trở nên quan trọng. Chính phủ phải đảm bảo các biện pháp an ninh mạnh mẽ được áp dụng để bảo vệ dữ liệu và duy trì niềm tin của công chúng.

Để các chính phủ có thể lập kế hoạch và triển khai hiệu quả các sáng kiến ​​chuyển đổi số trong dịch vụ công, họ phải hiểu được những thách thức đi kèm. Bằng cách giải quyết những trở ngại này và áp dụng các chiến lược phù hợp, các chính phủ có thể vượt qua những thách thức này và khai thác toàn bộ tiềm năng của chuyển đổi số để cải thiện các dịch vụ công và tăng cường sự tham gia của công dân.

Hình 1: Những trở ngại khó khăn của chuyển đổi số trong chính phủ số

Chuyển đổi số trong dịch vụ công

Nhiều quốc gia đưa ra ví dụ về đổi mới trong quá trình chuyển đổi số trong dịch vụ công. Estonia đi đầu, đã cách mạng hóa các dịch vụ công thông qua quá trình chuyển đổi chính phủ số và các sáng kiến ​​tiên phong về chính phủ điện tử. Thẻ căn cước số, hệ thống bỏ phiếu trực tuyến và hồ sơ sức khỏe điện tử của quốc gia này đã thiết lập chuẩn mực toàn cầu cho quá trình chuyển đổi số. Người dân được hưởng sự tiện lợi khi tiếp cận các dịch vụ thiết yếu ngay tại nhà, giảm bớt các rào cản hành chính và nâng cao hiệu quả chung.

Nền tảng “Gov.uk ” của Vương quốc Anh là hiện thân của sự tích hợp liền mạch các công nghệ số trong các dịch vụ công. Cổng thông tin một cửa này đóng vai trò là cổng vào nhiều dịch vụ của chính phủ, cho phép công dân truy cập thông tin, nộp đơn và thanh toán dễ dàng. Bằng cách hợp lý hóa các tương tác giữa công dân và chính phủ, “ Gov.uk ” nâng cao tính minh bạch, trách nhiệm giải trình và lòng tin của công chúng.

Sáng kiến ​​“Quốc gia thông minh” của Singapore thể hiện sức mạnh chuyển đổi của công nghệ trong việc định hình sự tiến bộ của một quốc gia. Sáng kiến có tầm nhìn này tận dụng công nghệ để nâng cao cuộc sống của người dân và doanh nghiệp. Từ hệ thống giao thông và truyền thông thông minh đến thanh toán điện tử và lưới điện thông minh, những nỗ lực chuyển đổi số của Singapore đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện dịch vụ công và tạo ra một xã hội toàn diện hơn.

Trang web “Digital.gov ” của Hoa Kỳ là nguồn thông tin về các sáng kiến ​​chuyển đổi số của chính phủ. Nền tảng này đóng vai trò là trung tâm kiến ​​thức cho các cơ quan chính phủ, nhà cung cấp công nghệ và công chúng nói chung, thúc đẩy sự hợp tác và chia sẻ các phương pháp hay nhất. “ Digital.gov ” trao quyền cho các bên liên quan thúc đẩy đổi mới và nâng cao dịch vụ công thông qua việc sử dụng công nghệ một cách chiến lược.

Chiến lược “Thị trường số đơn nhất” của Liên minh châu Âu nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hợp tác xuyên biên giới trong quá trình chuyển đổi số. Sáng kiến ​​này nhằm mục đích tạo ra một thị trường số thống nhất cho hàng hóa và dịch vụ, phá vỡ các rào cản và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Bằng cách khai thác sức mạnh tập thể của các quốc gia thành viên EU, chiến lược “Thị trường số đơn nhất” thúc đẩy sự đổi mới, khả năng cạnh tranh và dòng chảy tự do của dữ liệu, cuối cùng mang lại lợi ích cho công dân và doanh nghiệp trên khắp châu Âu.

Những ví dụ về chuyển đổi số trong khu vực công này là minh chứng cho sức mạnh chuyển đổi của công nghệ trong việc cải thiện các dịch vụ công và tăng cường sự tham gia của công dân. Khi các chính phủ trên toàn thế giới tiếp tục áp dụng chuyển đổi số, chúng ta có thể mong đợi những tiến bộ đáng chú ý hơn nữa trong những năm tới, dẫn đến việc áp dụng rộng rãi hơn và một khu vực công hiệu quả, hiệu suất và minh bạch hơn.

Lợi ích của dịch vụ công số

Dịch vụ công trong chuyển đổi cách chính phủ tương tác với công dân và cung cấp dịch vụ. Có một số lợi ích chính khi áp dụng dịch vụ công. Đầu tiên, chúng có thể tăng đáng kể hiệu quả và năng suất. Chuyển đổi số trong chính phủ cho phép hợp lý hóa các quy trình, giảm giấy tờ và tự động hóa các nhiệm vụ lặp đi lặp lại. Điều này không chỉ tiết kiệm thời gian và nguồn lực mà còn cải thiện độ chính xác và tính nhất quán trong việc cung cấp dịch vụ.

Thứ hai, các dịch vụ công tăng cường sự tham gia và sự hài lòng của công dân. Công dân có thể truy cập thông tin và dịch vụ một cách thuận tiện và nhanh chóng từ bất kỳ đâu, bất kỳ lúc nào, thông qua nhiều kênh kỹ thuật số khác nhau. Sự tiện lợi này dẫn đến sự hài lòng của công dân được cải thiện, nuôi dưỡng lòng tin và nhận thức tích cực về các dịch vụ của chính phủ. Ngoài ra, các nền tảng số tạo điều kiện cho việc giao tiếp trực tiếp giữa công dân và các cơ quan chính phủ như cho phép phản hồi, đề xuất và giải quyết vấn đề theo thời gian thực.

Thứ ba, chuyển đổi số thúc đẩy tính minh bạch và trách nhiệm giải trình. Các hệ thống số cung cấp một bản ghi kiểm toán rõ ràng về các giao dịch, giúp theo dõi và giám sát các hoạt động của chính phủ dễ dàng hơn. Tính minh bạch này giúp ngăn ngừa tham nhũng và thúc đẩy lòng tin của công chúng. Các nền tảng số cho phép công dân tiếp cận thông tin về ngân sách, chính sách và hiệu suất của chính phủ, trao quyền cho công dân để yêu cầu chính phủ của công dân chịu trách nhiệm.

Cuối cùng, sự phát triển của các dịch vụ công số có thể dẫn đến việc giảm chi phí đáng kể. Bằng cách tự động hóa các quy trình, giảm giấy tờ và tối ưu hóa việc phân bổ nguồn lực, chính phủ có thể tiết kiệm chi phí hoạt động. Ngoài ra, các dịch vụ số có thể tạo ra doanh thu thông qua thanh toán và phí trực tuyến, góp phần vào tính bền vững về tài chính.

Các dịch vụ công số mang lại nhiều lợi thế, bao gồm tăng hiệu quả, tăng cường sự tham gia của công dân, cải thiện tính minh bạch và giảm chi phí. Bằng cách áp dụng chuyển đổi số, chính phủ có thể cung cấp các dịch vụ hiệu quả, hiệu suất cao và minh bạch hơn, cuối cùng dẫn đến một khu vực công phản ứng nhanh hơn và lấy công dân làm trung tâm.

Kết luận

Qua bài viết về kinh nghiệm chuyển đổi số các dịch vụ công trong chính phủ ở phần I. Chúng ta đã tìm hiểu được vì sao chuyển đổi số trong dịch vụ công là yêu cầu cấp bách trong chính phủ, những thách thức của chuyển đổi trong chính phủ, chuyển đổi số dịch vụ công trong chính phủ, chuyển đổi số trong dịch vụ công và lợi ích của dịch vụ công số đã thấy tầm quan trọng mà các quốc gia đang cố gắng thúc đẩy và phát triển không ngừng. Chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu thêm những vấn đề thách thức, kinh nghiệm chuyển đổi số của các quốc gia và thúc đẩy số hóa chuyển đổi số dịch vụ công trong những năm tới ở phần II.

Hết phần I

Lê Phương Anh - Phòng Dịch vụ số

Tài liệu tham khảo

https://vietnamnews.vn/politics-laws/1664793/asean-3-countries-share-digital-transformation-experience-in-civil-services.html

https://www.researchgate.net/publication/383836540_The_Impact_of_Digital_Transformation_on_Public_Services

https://www.salesforce.com/ap/blog/digital-transformation-in-government/