Ngày 15 tháng 8 năm 2024, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Chỉ thị số 03/CT-BTTTT nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp trong lĩnh vực thông tin và truyền thông, thúc đẩy trách nhiệm và tăng cường phối hợp giữa các cơ quan chức năng. Mặc dù công tác giám định tư pháp trong lĩnh vực này đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong suốt 10 năm qua, nhưng vẫn còn một số khó khăn cần phải giải quyết để nâng cao chất lượng công tác giám định.

Sau 10 năm triển khai, công tác giám định tư pháp trong lĩnh vực thông tin và truyền thông đã ghi nhận nhiều bước tiến. Đội ngũ giám định viên và người giám định theo vụ việc đã được củng cố và mở rộng, hiện tại có tổng cộng 240 giám định viên trên cả nước. Trong đó, 22 giám định viên công tác tại trung ương và 218 giám định viên làm việc tại các địa phương. Cùng với đó, có 167 người tham gia giám định tư pháp theo vụ việc, trong đó 63 người ở trung ương và 104 người ở các địa phương. Trong giai đoạn từ năm 2021 đến 2023, ngành đã thực hiện tổng cộng 517 vụ giám định tư pháp, bao gồm 76 vụ tại trung ương và 441 vụ tại các địa phương. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, công tác giám định tư pháp vẫn gặp một số khó khăn, đặc biệt là việc cơ quan trưng cầu giám định chưa xác định rõ nội dung chuyên môn, dẫn đến tình trạng quá tải tại các cơ quan trung ương và ảnh hưởng đến tiến độ xử lý các vụ án.

Chỉ thị số 03 đã chỉ ra nguyên nhân của những khó khăn này, trong đó có sự gia tăng các vụ vi phạm thông tin trên mạng và sự chưa rõ ràng trong trách nhiệm quản lý giữa các bộ, ngành. Để giải quyết vấn đề này, Bộ Thông tin và Truyền thông kêu gọi sự quan tâm, hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho giám định viên, giảm áp lực công việc và nâng cao hiệu quả công tác giám định tư pháp trong thời gian tới.

Để đáp ứng yêu cầu công tác giám định tư pháp trong bối cảnh mới, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông đã chỉ đạo ngành Thông tin và Truyền thông thực hiện các nhiệm vụ cụ thể sau:

1. Tổ chức lại công tác giám định: Các Sở Thông tin và Truyền thông tại các địa phương sẽ chịu trách nhiệm giám định các vụ án thuộc thẩm quyền cấp tỉnh, huyện. Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ đảm nhiệm giám định các vụ án thuộc thẩm quyền cấp bộ và các trường hợp địa phương không đủ điều kiện thực hiện giám định.

2. Nâng cao trách nhiệm: Các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông và các Sở Thông tin và Truyền thông cần đảm bảo thực hiện giám định tư pháp đúng tiến độ và tuân thủ pháp luật. Lãnh đạo các đơn vị phải tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ hoàn thành nhiệm vụ và xử lý nghiêm các trường hợp né tránh trách nhiệm.

3. Rà soát và bổ nhiệm giám định viên: Các đơn vị cần theo dõi và đánh giá năng lực cán bộ, từ đó đề xuất bổ nhiệm giám định viên tư pháp mới và miễn nhiệm những người không còn đáp ứng được yêu cầu công việc.

4. Cải thiện quy định và tổ chức tập huấn: Vụ Tổ chức cán bộ và Vụ Pháp chế sẽ có nhiệm vụ sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến giám định tư pháp, đồng thời tổ chức các chương trình tập huấn nghiệp vụ để nâng cao năng lực cho đội ngũ giám định viên.

5. Giải quyết khó khăn: Nếu trong quá trình thực hiện giám định tư pháp các đơn vị gặp khó khăn, cần báo cáo ngay cho Bộ Thông tin và Truyền thông để được hỗ trợ và giải quyết kịp thời.

Chỉ thị số 03/CT-BTTTT là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao chất lượng công tác giám định tư pháp, góp phần bảo vệ an ninh thông tin và đảm bảo tính công bằng, minh bạch trong quá trình thực thi pháp luật. Việc triển khai những nhiệm vụ cụ thể này sẽ giúp nâng cao hiệu quả giám định tư pháp, đồng thời tạo điều kiện cho các cơ quan, đơn vị liên quan phối hợp chặt chẽ, hiệu quả hơn trong việc xử lý các vụ án vi phạm pháp luật trong lĩnh vực thông tin và truyền thông.

Lê Hà Trang – Văn phòng Cục